ဗုဒၶဘာသာ ဆိုတာ Philosophy ဖီလိုဆိုဖီေခၚတဲ့ ဒႆနိကေဗဒလား ?

ပါဠိက်မ္းေပါင္း (၅၂)၊ စာအုပ္ေပါင္း (၄၀)  ရွိေသာ ပိဋကတ္သံုးပံုုသည္ ျမတ္စြာဘုရား၏ တရား အႏွစ္သာရမ်ားကိုေဆာင္ထားၾက၏။ အရြယ္ပမာဏအားျဖင့္ ခရစ္ယန္သမၼာက်မ္းစာ (၁၁) ဆခန္႔ ရွိမည္ဟုခန္႔မွန္းၾက၏။

ပိဋကတ္သံုးပံုႏွင့္ခရစ္ယန္သမၼာက်မ္းစာတို႔အၾကားသိသိသာသာကြာျခားခ်က္  တစ္ရပ္မွာ ပိဋကတ္သံုးပံုသည္ ခရစ္ယန္သမၼာက်မ္းစာကဲ့သို႔ေႏွာင္းလူမ်ားတစ္ေရြ႕ေရြ႕ေရးသား၍တိုးတက္ လာျခင္း မဟုတ္သည့္အခ်က္ပင္ျဖစ္၏။

ဗုဒၶျမတ္စြာအေသးစိတ္ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ေသာရန္လိုျခင္းမရွိသည့္ကိုယ္က်င့္တရား ဆိုင္ရာႏွင့္ အေတြးအျမင္ဆိုင္ရာစနစ္သည္ လိုက္နာက်င့္ၾကံသူတို႔ထံမွ မ်က္ကန္းယံုၾကည္မႈကို မေတာင္းဆိုပါ။

တစ္ယူသန္အယူ၀ါဒမ်ားကိုလည္းမေဟာၾကားပါ။ အယူသည္းေသာ ဘာသာေရး ထံုထမ္း ဓေလ့မ်ားႏွင့္ အခမ္းအနားမ်ားက်င္းပျခင္းတို႔ ကိုလည္းအားမေပးပါ။

သို႔ေသာ္လိုက္နာသူတပည့္မ်ားအား စင္ၾကယ္စြာေနထိုင္ျခင္းႏွင့္ စင္ၾကယ္စြာ ေတြးေခၚ ျခင္းတို႔မွတစ္ဆင့္ အထြတ္အထိပ္ေရာက္သည့္ ဉာဏ္ပညာကို ရယူၿပီးလွ်င္၀ဋ္  ဆင္းရဲမွ လြတ္ ေျမာက္ရန္ ေရႊလမ္းစဥ္ကို ခ်ျပေပး၏။ ဤျမတ္ဗုဒၶ၏ ေဟာၾကားခ်က္မ်ားကို ဓမၼ ဟုေခၚတြင္၍  ဗုဒၶဘာသာ ဟု လူအမ်ားကအသိအမွတ္ျပဳ ထားၾက ပါသည္။

 

Is it a Philosophy ?

The non-aggressive moral and philosophical system expounded by the Bhudda which demands no blind faith from its adherents, expounds no dogmatic creed, encourages no superstitius rites and ceremonies but advocates a golden means that guides a disciple through pure living and pure thinking to the gain of suprine wisdom and deliverance from all evils is called the Dhamma and is popularly known as Bhuddhism.

က်မ္းကိုး။

ေဒါက္တာမင္းတင္မြန္၏ေခတ္အျမင္ႏွင့္သိမွတ္စရာဗုဒၶဘာသာအက်ဥ္း။

 

ျမတ္ဗုဒၶ၏တရားဓမၼမ်ားႏွင့္လူအမ်ားအထင္ႀကီးသည့္ ေခတ္ပညာမ်ား။

ျမတ္စြာဘုရားသည္သူ၏တရားေဒသနာမ်ားကိုလူစုလူေ၀းမ်ားအားလည္းေကာင္း၊ ဉာဏ္ထက္ျမက္၍ လြတ္လပ္စြာေတြးေခၚနိုင္ၾကေသာသူမ်ားကိုလည္းေကာင္း၊ ေဟာၾကားသြန္သင္ေတာ္မူခဲ့သျဖင့္ ပိဋကတ္သံုးပံုတြင္ ခေလးငယ္မ်ားအတြက္ႏို႔ခ်ိဳကို လည္းေတြ႔ရွိနိုင္၏။ သန္မာထြားႀကိဳင္သူတို႔အတြက္ အသားကိုလည္းေတြ႔ရွိ နိုင္၏။

ပိဋကတ္က်မ္းစာတို႔၌ပါရွိေသာနက္နဲသိမ္ေမြ႔သည့္တရားဓမၼမ်ားသည္ အမွန္တရား မ်ားႏွင့္    မွန္ကန္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကိုေဖၚျပထား၏။ ဤတရားဓမၼမ်ားသည္ ယေန႔ႀကီးက်ယ္တိက် သည့္ အမွန္တရားမ်ား အျဖစ္ လက္ခံယူဆ၍ မနက္ဖန္လႊင့္ပစ္လိုက္ရေသာ သီအိုရီမ်ား၊အေတြးအေခၚ ဒႆနမ်ားႏွင့္သက္ဆိုင္ျခင္းမရွိပါ။

 

         In the Tipitaka one finds milk for the baby and meat for the strong, for the Bhudda taught for His Doctrine both to the masses and to the intelligentsia. The subline Dhamma enshrined in these sacred textes, dealed, with truths and facts and is not concerned with theories, philosophies which may be accepted as profound truths today only to be thrown overboard tomorrow.

 

က်မ္းကိုး။

ေဒါက္တာမင္းတင္မြန္၏ေခတ္အျမင္ႏွင့္သိမွတ္စရာဗုဒၶဘာသာအက်ဥ္း။

က်န္းမာေအာင္ေရဘယ္လိုေသာက္မယ္ ?

 

 ၁။ မနက္အိပ္ရာထတြင္ ေရ ၂ ဖန္ခြက္ေသာက္ျခင္းျဖင့္ကိုယ္တြင္းအဂၤါမ်ားကိုနိုးထေစသည္။

၂။ အစားမစာမီ၊ နာရီ၀က္ခန္႔တြင္ ေရ ၁ ဖန္ခြက္ေသာက္ျခင္းျဖင့္ အစာေၾကညက္ေစသည္။ (နံနက္စာ၊ေန႔လည္စာ၊ညစာ ေပါင္း ၃ ဖန္ခြက္)။

၃။ ေရမခ်ိဳးမီ၊ ေရ ၁ ဖန္ခြက္ေသာက္ျခင္းျဖင့္ေသြးေပါင္ခ်ိန္က်ေစသည္။ (မနက္၊ည ေပါင္း ၂ ဖန္ခြက္)။

၄။ အိပ္ရာမ၀င္မီ၊ ေရ ၁ ဖန္ခြက္ေသာက္ျခင္းျဖင့္ ဥေဏွာက္ေၾကာျပတ္ျခင္း (stroke)၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာျပတ္ျခင္း(heart attack) တို႔ကို ကာကြယ္သည္။

         က်န္းမာေရးအတြက္ တစ္ေန႔လွ်င္ ေရ ၁၂ ဖန္ခြက္ေသာက္သင့္သျဖင့္ က်န္ေသာ ၄ ခြက္ကို ၾကားအခ်ိန္မ်ားတြင္ေသာက္သင့္သည္။ ေႏြရာသီးမ်ား၊ေခၽြးထြက္မ်ားေသာအခါမ်ားတြင္ ေရပိုမို ေသာက္ ရန္လိုအပ္ပါသည္။

မွတ္ခ်က္။ ဟင္းခ်ိဳ၊ အသီးအႏွံ႔ စသည္မ်ားမွလည္းေရဓါတ္မ်ားစြာရရွိသည္။

         သက္ရွိသက္မဲ့ ၊လူ၊တိရိ စၦာန္၊သစ္ပင္အားလံုး ေရ ၆၀-၉၅% ျဖင့္ဖြဲ႔စည္းထား သျဖင့္ ေရမရွိလွ်င္ မရွင္သန္နိုင္ ထိုေၾကာင့္ အသက္တမွ် အေရးႀကီးေသာေရ လွဴပါက မေတာင္းပဲ ေအာက္ပါအက်ိဳး (၁၀) ပါးျပည့္စံုသည္ဟု ျမတ္ဘုရားေဟာေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။

ေရလွဴက်ိဳး ဆယ္ပါး။

၁။ လွ်င္ျမင္ျခင္း။
၂။ ေက်ာ္ေဇာျခင္း။
၃။  စင္ၾကယ္ျခင္း။                                                                                                           ၄။ မြတ္သိပ္ျခင္းမွ ကင္းျခင္း။
၅။ အျခံအရံမ်ားျခင္း။
၆။ အသက္ရွည္ျခင္း။
၇။ အဆင္းလွျခင္း။
၈။ ခြန္အားႀကီးျခင္း။

၉။ ပညာႀကီးျခင္း။

၁၀။ ခ်မ္းသာျခင္း။

သက္ရွည္, ဆင္းလွ၊ ခ်မ္းသာရ၊ ဗလ, ဉာဏ္ပညာ။
ေခၽြရံ, သန္႔ရွင္း၊ ေက်ာ္ေဇာျခင္း၊ လ်င္ျခင္း, မြတ္သိပ္ကြာ။

 

က်န္းမာေရးအတြက္ ေရအက်ိဳး ဆယ္ပါး။

၁။ ေရသည္ ေက်ာက္ကပ္တြင္ ေက်ာက္တည္ျခင္းအား တားဆီးႏိုင္ပါသည္။ ေက်ာက္ကပ္တြင္ ေက်ာက္တည္ရျခင္း၏ အဓိကအေၾကာင္းရင္းမွာ ခႏၶာကိုယ္တြင္ ေရဓာတ္နည္းပါးေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ေရေသာက္မ်ားပါက ဆီးတြင္ အနယ္ထိုင္မႈနည္းသြားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ေက်ာက္တည္          ေ၀ဒနာသည္မ်ားပါမက ေရာဂါ မျဖစ္ပြားလိုသူမ်ားပါ တစ္ေန႔ကို ေရ ၁၂ ဖန္ခြက္ခန္႔ အနည္းဆံုး ေသာက္သင့္ပါသည္။

၂။ ေရသည္ ဆီးလမ္းေၾကာင္း ပိုး၀င္ျခင္းကို ကုသေပးႏိုင္ပါသည္။ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ေလေလ ဆီးမ်ားမ်ားသြာေလေလျဖစ္ပါသည္။ ဆီးခဏခဏသြားေနပါက ဆီအိမ္အတြင္းရိွ bacteria ပိုးမ်ား ဆီးႏွင့္အတူပါသြားေသာေၾကာင့္ ျမန္ျမန္သက္သာႏိုင္ပါသည္။

၃။ ေရသည္ ၀မ္းေလ်ာသည့္အခါတြင္ ဆံုးရွဳံးသြားေသာ ေရဓာတ္ကို ျပန္လည္ျဖည့္တင္းရာတြင္ အေထာက္အကူျပဳပါသည္။ သို႔ေသာ္ ရိုးရိုးေရထက္ ဓာတ္ဆားရည္က ပိုမိုထိေရာက္ပါသည္။

၄။ ေရသည္ အဖ်ားကို ေလ်ာ့ခ်ရာတြင္ အေထာက္အကူျပဳပါသည္။ ကိုယ္အပူခ်ိန္တက္လ်င္ ေရဓာတ္ဆံုးရွဳံးမွဳ ပိုမိုမ်ားျပားပါသည္။ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ပါက ကိုယ္အပူခ်ိန္က်သည့္အျပင္ ဆီးမ်ားမ်ားသြားေသာေၾကာင့္လည္း ကိုယ္ပူက် ပိုျမန္ပါသည္။

၅။ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ပါက တုတ္ေကြးမိေသာအခါ သို႔မဟုတ္ ႏွာေစးေခ်ာင္းဆိုးျဖစ္ေသာအခါ အေထာက္အကူျပဳပါသည္။ ေရဓာတ္မ်ားပါက လည္ေခါင္းအတြင္းရိွ သလိပ္မ်ား ပိုမိုက်ဲသြားၿပီး ဟတ္ထုတ္ရာတြင္ လြယ္ကူေစပါသည္။ ထို႔အတူ ႏွာေခါင္းပိတ္ျခင္းကိုလည္း သက္သာေစပါသည္။

၆။ ေရသည္ အစာစားေနာက္က်ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ ရင္ပူျခင္း (acid ေၾကာင့္ ဗိုက္ ေအာင့္ျခင္း) ကိုသက္သာေစပါသည္။ ေရ ၂ ခြက္ႏွင့္ ငွက္ေပ်ာသီး တစ္္လံုးသည္ Antacid တစ္လံုး ကဲ့သို႔ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ပါသည္။

၇။ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ပါက ၀မ္းခ်ဳပ္ျခင္းကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါသည္။ ေရေသာက္နည္းပါက မစင္တံုး မ်ားသည္ ပိုမိုမာေက်ာသြားၿပီး ၀မ္းခ်ဳပ္ေစပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၀မ္းခ်ဳပ္၍ မရသည့္ လိပ္ေခါင္းႏွင့္ စအို၀ကဲြနာ ေ၀ဒနာသည္မ်ားအတြက္ ေရသည္ ေဆးတစ္ခြက္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။

၈။ ေရသည္ လူကို လန္းဆန္းတက္ၾကြ ေစပါသည္။ ေရဓာတ္နည္းပါးလာပါက ေသြးသည္ အလိုလို ေစးပ်စ္လာတတ္သည္။ ထိုအခါ ဦးေႏွာက္သို႔ေသြးစီးႏွဳန္း နည္းသြားၿပီး ေခါင္းေနာက္ျခင္းႏွင့္ ပင္ပန္းျခင္း တို႔ကို ခံစားရႏိုင္ပါသည္။

၉။ အစာမစားမီ ေရေသာက္ေလ့ရိွပါက ဗိုက္ပိုတင္းၿပီး အစာသိပ္မစားျဖစ္ေတာ့ေခ်။ ထို႔ေၾကာင့္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေလွ်ာ့ရာတြင္ ေရသည္ အေရးႀကီးပါသည္။

၁၀။ ေရသည္ အေရျပားႏွင့္ အသားအေရကို စိုစြတ္ေအးျမေစပါသည္။ အသားအေရကိုလည္း လွပေစပါသည္။

ေရေသာက္ရာတြင္ လိုက္နာသင့္သည္ အခ်က္ ဆယ္ခ်က္။

၁။ အိပ္ယာႏိုးႏိုးခ်င္း ေရေသာက္ပါ။
၂။ တစ္ေန႔ကို အနည္းဆံုး ေရဖန္ခြက္ ၈ ခြက္မွ ၁၂ ခြက္ အထိေသာက္ပါ။
၃။ ေရကို နည္းနည္းျဖင့္ ခဏခဏ ေသာက္ျခင္းက တစ္ခါတည္း အမ်ားႀကီးေသာက္ျခင္းထက္ ပိုမို အက်ိဳးရိွပါသည္။

၄။ ေရငတ္မွ ေရေသာက္ျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။ အထူးသျဖင့္ အသက္ႀကီးသူမ်ားတြင္ ခႏၶာကိုယ္ အတြက္ ေရဓာတ္နည္းပါးေနသည္ကို အာရံုခံစြမ္းအား နည္းသြားပါသည္။

၅။ ေရေသာက္ရာတြင္ ရိုးရိုးေရကိုသာေသာက္ပါ။ အေအး၊ ေကာ္ဖီ၊ ဘီယာ ႏွင့္ အရက္ ေသာက္ ျခင္းမ်ား ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။ အဆိုပါ အေရမ်ားေသာက္ပါက ေရဓာတ္ဆံုးရွဳံးမွဳ ပိုမို မ်ားျပား သြားပါ လိမ့္မည္။

၆။ ကေလးမ်ားကို ေရမ်ားမ်ားေသာက္ရန္ က်င့္ေပးပါ။
၇။ မိမိကိုယ္တိုင္ စံျပအျဖစ္လုပ္ျပပါ။

၈။ ကစားၿပီး ေလ့က်င့္ခန္းမ်ားလုပ္ၿပီးပါက ေရပိုေသာက္ပါ။

၉။ ဖ်ားနာၿပီး ကိုယ္ပူေနပါက ေရပိုေသာက္ပါ။ ေရဓာတ္ဆံုးရွဳံးမွဳ မ်ားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။

၁၀။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္သည္မ်ားအေနျဖင့္ ေရပိုေသာက္ပါ။ ပံုမွန္ေသာက္ေနက်ထက္ ၃-၄ ခြက္ခန္႔ ပို္ေသာက္သင့္သည္။

က်မ္းကိုး။

ေရအက်ိဳးဆယ္ပါး @ Benefits of drinking water
http://sizaangseino.org/health-a-knowledge/tuimanphatna10.html

လူမိုက္နဲ႔ၿပိဳင္မိုက္ခဲ့မိတဲ့ က်မ ေဒါသအိုး။

က်မ ေဆးခန္းက ေဒၚတင္ျမတ္၀င္းရဲ့ ဓါတ္ခြဲခန္းနဲ႔ တြဲဖြင့္ထားပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္က ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႔မွာ အျပင္ဓါတ္ခြဲခန္းေတြ မရွိေသးပါဘူး။ ေတာင္ႀကီးမွာအျဖစ္မ်ားၿပီး ေဆးခန္းကို ဖ်ားလို႔လာျပတဲ့ ေရာဂါအမ်ားစုက ငွက္ဖ်ားေရာဂါ၊ အူေရာင္ငန္ဖ်ားေခၚတဲ့ တိုက္ဖိုက္ (typhoid) ေရာဂါနဲ႔၊ ဆီးပိုး၀င္ေရာဂါ ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ၊ ဟုတ္ မဟုတ္ဆိုတာကို လူနာရဲ့ေသြးမွာ ငွက္ဖ်ားပိုးရွိမရွိစစ္ျခင္းျဖင့္ ခ်က္ခ်င္းသိနို္င္သလို၊ ဆီးပိုး၀င္ေရာဂါကိုလည္း လူနာရဲ့ဆီးမွာ ပိုးေတြ၊ျပည္ေတြ ရွိမရွိစစ္ေဆးျခင္းျဖင့္ သိနိုင္ပါတယ္။ ေရာဂါသိေတာ့ ေရာဂါနဲ႔ သက္ဆို္င္တဲ့ေဆး ေပးလိုက္ရင္ ေရာဂါခ်က္ခ်င္းနီးပါး သက္သာ ပါတယ္။ အဲ့ဒီ ၂ မ်ိဳး မဟုတ္ရင္ တိုက္ဖိုက္ျဖစ္နိုင္တယ္။ သူ႔ ကိုေတာ့ ေသြးစစ္ရင္ ခ်က္ခ်င္း မသိနိုင္ေပမဲ့ လူနာကိုစမ္းသပ္ျခင္းျဖင့္ တစ္ခ်ိဳ႕ကိုခန္႔မွန္းနိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ၊ လူနာရဲ့ လွ်ာေတြထူေနျခင္း၊ အူေနရာ၊ အသဲေနရာေတြ ကိုင္ရင္ နာျခင္းစတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

၀မ္းကိုက္ေရာဂါတို႔ သံေကာင္ေရာဂါေတြကလည္း ၀မ္းစစ္ျခင္းျဖင့္ သိနိုင္တာမို႔ က်မ ေဆးခန္းက နံမယ္ရလာပါတယ္။ ဒီ့အျပင္ သမားေတာ္ႀကီးကလည္း သူ႔လူနာေတြ ဓါတ္ခြဲခန္း စစ္ေဆးမႈ ေတြျပဳလုပ္ဖို႔ နဲ႔ အားေဆးသြင္းဖို႔လူနာေတြကို က်မတို႔ေဆးခန္းကိုလႊတ္ပါတယ္။ ရလဒ္က က်မတို႔ေဆးခန္းေရွ႕မွာ corolla ကားသစ္ေတြ ေတြ႔ေနရပါတယ္။ အဲ့ဒါကို မနာလိုတဲ့ သူ ရွိေန တယ္ဆိုတာ က်မလံုး၀ မသိခဲ့ပါဘူး။

ေဒၚတင္ျမတ္၀င္းတို႔တိုက္က ႏွစ္ထပ္ျဖစ္ၿပီး လမ္းေဒါင့္မွာရွိပါတယ္။ တိုက္မႀကီးက လမ္းသြယ္ကိုမ ်က္ႏွာျပဳၿပီး၊ ေဆးခန္းကို တိုက္မႀကီးရဲ့ ေအာက္ထပ္မွာ အခန္းဖြဲ႔ထားပါတယ္။ တိုက္မႀကီးရဲ့ေဘး တစ္ျခား လမ္းဘက္ကိုမ်က္ႏွာျပဳတဲ့ ဘက္မွာ အေဆာင္ငယ္ေလးရွိပါတယ္။ အဲ့ဒီအေဆာင္မွာ စာအုပ္ အငွါးဆိုင္ ဖြင့္ထားပါတယ္။ စာအုပ္အငွါးဆိုင္ ေရွ႔တည့္တည့္မွာ စပ္စံထြန္းေဆးရံုက ဆရာ၀န္မေဒၚရွမ္းမ မိသားစုရဲ့ ေဆးခန္းရွိပါတယ္။ သူမက အပ်ိဳႀကီးပါ၊ ဒါေပမဲ့ အေမရယ္၊ နံပါတ္ဖိုဆြဲလို႔ ေဆးျဖတ္ေပးၿပီး၊ မိန္းမ ေပးစား ကာ၊ လိုင္ကားေထာင္ ေပး ထားတဲ့ ေမာင္ လင္မယားရယ္ရွိပါတယ္။ သူတို႔ မိသားစုက ေဆးရံု၀င္းထဲက က်မ အခန္းအေပၚမွာေနပါတယ္။ စပ္စံထြန္းေဆးရံု ဆရာ၀န္quarter မွာ ႏွစ္ထပ္တိုက္ ၃ လံုးရွိပါတယ္။ တစ္တိုက္မွာ အေပၚေအာက္ ၄ ဦးေနရပါတယ္။ က်မတို႔ တိုက္က အလယ္တိုက္ျဖစ္ပါတယ္။ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႔ေပၚဆြဲတဲ့လိုင္းကားေတြက ေျမာက္ဘက္မွာရွိတဲ့ စပ္စံထြန္းေဆးရံုနဲ႔ ေတာင္ဘက္မွာရွိ တဲ့ေစ်းၾကား ေျပးဆြဲ ပါတယ္။ အေပၚထပ္က ကားက ဂ်ပန္က လာတဲ့ ၅ ခ်ိတ္ေခၚတဲ့ pick-up ကားအနီပါ။ လိုင္းဆြဲၿပီးရင္ ကားကို ဆရာ၀န္ quarter ကကား ဂိုေဒါင္ မွာသိမ္းပါတယ္။ က်မကားနဲ႔ သူတို႔ ရဲ့လိုင္းကား ဂိုေဒါင္တစ္ခု ထဲမွာ အတူတူထားရပါတယ္။ ေဒါက္တာေဒၚရွမ္းမကေဆးခန္းမွာအပ်င္းေျပဖတ္ဖို႔ စာအုပ္ေန႔တိုင္း လိုလို လာငွါးပါတယ္။ စာအုပ္ဆိုင္ကေန က်မေဆးခန္းကိုလွမ္းျမင္ရပါတယ္။

တစ္ေန႔ က်မ ေစ်း၀ယ္အထြက္မွာ လိုင္းကားအနီတစ္စီးနဲ႔ မ်က္ႏွာခ်င္ဆိုင္ေတြ႔ပါတယ္။ တိုက္ မလိုလို ျဖစ္လို႔ က်မ ကားကိုေရွာင္လိုက္ရပါတယ္။ က်မ က ကိုယ့္ကား နံပါတ္ ေတာင္ မမွတ္မိတဲ့ သူ ဆိုေတာ့ တိုက္မလိုလို ျဖစ္တဲ့ ကားနံပါတ္ကို မမွတ္မိပါဘူး။ မေတာ္တဆျဖစ္တယ္လို႔ပဲ ထင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၂ -၃ ခါေလာက္ ဒီလိုင္းကားအနီနဲ႔ခ်ည္း တိုက္မလိုလိုျဖစ္ေနေတာ့ က်မ မသကၤာေတာ့တာနဲ႔ ကားနံပါတ္ကို ေဒၚတင္ျမတ္၀င္းကိုမွတ္ခိုင္းေတာ့ အေပၚထပ္က ကားျဖစ္ေနပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ တိုက္မလိုလိုျဖစ္ေတာ့ က်မ စဥ္းစား မိတာက က်မ morris minor ကားက အလြန္ဆံုးတန္ ၅ ေသာင္း၊ သူတို႔ကားက ၁ သိန္းေလာက္တန္မယ္။ ဘာ မတိုက္ရဲစရာရွိမလဲဆိုၿပီး၊ က်မ ကားကိုတိုက္ မလိုလို လုပ္တဲ့ အခါတိုင္းလို မေရွာင္ေတာ့ပဲ ကားေခါင္းတဲ့ ေပးလိုက္ပါတယ္။ မထင္မွတ္ပဲ သူတို႔ကား ေရွာင္ထြက္သြားတဲ့ အတြက္ ကားတိုက္မႈ မျဖစ္တဲ့အျပင္၊ ေနာက္ထပ္ ကားခ်င္းတိုက္ဖို႔လဲ မႀကိဳး စား ေတာ့ပါဘူး။

ကားခ်င္းတိုက္တဲ့ ရန္ေအးသြားလို႔ စိတ္ေအးမယ္ၾကံကာရွိေသးတယ္။ က်မ ေဆးရံုက အိမ္၀င္း ထဲကို လမ္းေလ်ာက္ျပန္လာတာနဲ႔ သူတို႔ကား ျပန္လာတာနဲ႔ ေတြ႔ ခ်ိန္မွာ ကားနဲ႔လူကို တိုက္ဖို႔ လုပ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ လမ္းဥပေဒ အသစ္တစ္ခု ထြက္ၿပီးတာ မၾကာေသးပါဘူး။ ကားတိုက္လို႔ ေသဆံုးရင္ ေလ်ာ္ေၾကး တစ္ေသာင္း သတ္မွတ္တာပါ။ (ေရႊေစ်း ၁၆၀၀ က်ပ္)။ က်မလည္း ငါေသရင္ ငါ့အေမ တစ္ေသာင္းရမွာပဲ။ မေသရဲစရာမရွိဘူးဆိုၿပီး ေရွာင္မေျပးပဲ။ ကိုယ့္လမ္းကိုယ္ဆက္ေလ်ာက္ပါတယ္။ အဲ့ဒီအခါက်ေတာ့လည္း။ မတိုက္ပဲ ထြက္သြားျပန္ပါတယ္။

တစ္ပတ္ေလာက္ၾကာေတာ့ ေနာက္တစ္နည္းသံုးျပန္ပါတယ္။ က်မတို႔ အိပ္ခန္းနားမွာ လာၿပီး ဆဲေရး တာပါပဲ။ က်မတို႔ ငယ္ငယ္ထဲက အေဖ အေမက လံုး၀ မဆဲရဘူးလို႔ သင္ ထားတာမို႔ ျပန္ မဆဲ တတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အေျခာက္တိုက္ အဆဲခံေနရတာကိုလည္း သေဘာမက်ဘူး။ ဘယ္လိုလုပ္ရမွန္း မသိျဖစ္ေနတံုး အၾကံရတာနဲ႔ သူလာဆဲေလ့ရွိတဲ့ ေနရာမွာ Casette recorderကိုအရံသင့္ထားၿပီး ဆဲ တာနဲ႔ recorder လုပ္ၿပီး ရံုးတင္ တရားဆြဲမယ္လို႔ စိတ္ကူးထားပါတယ္။ က်မ အၾကံ မေအာင္ပါဘူး။ လာမဆဲေတာ့ပါဘူး။ က်မ Casette recorder ထားတာ မွန္ျပဴတင္ကျမင္ၿပီး မဆဲေတာ့တာထင္တယ္။ ဆဲတဲ့ ကိစၥၿပီးလို႔ ေအးၿပီထင္တာ မၾကာပါဘူး။ က်မ ေဆးရံုက အျပန္မွာ သူတို႔အေပၚထပ္ ၀ရံတာကေန ရို္င္ဖယ္ ေသနတ္ႀကီးတကားကားနဲ႔ ပစ္မယ္ဆိုၿပီးခ်ိန္ထားပါတယ္။ က်မလည္း သည္းမခံနိုင္ေတာ့ဘူး။ မိုက္မိုက္ကန္းကန္း ေအာက္ကေန လွမ္းေအာ္ေျပာလိုက္တယ္။ ေသနတ္နဲ႔ ခ်ိန္မေနနဲ႔ သတၱိရွိရင္ ေအာက္ဆင္းခဲ့ ေသနတ္ခ်င္းပစ္မလား၊ ဓါးခ်င္းထိုးမလား၊ ႀကိဳက္ရာေရြး။

မိန္းခေလး တစ္ေယာက္က စိန္ေခၚတယ္ဆိုေတာ့ သူလည္းရွက္ရွက္နဲ႔ဆင္းမယ္လုပ္တာ၊ သူ႔မိန္းမ၊အမနဲ႔ အေမေတြ ၀ိုင္းဆြဲၾကလို႔ ဆင္းမလာပါဘူး။ အဲ့ဒီေနာက္ပိုင္း က်မကို ရန္မစေတာ့ပါဘူး။ အခုမွေတြးမိတယ္။ သူသာဆင္းခဲ့ရင္ က်မ ေသခ်င္ေသ၊ မေသရင္္ ဒါဏ္ရာအနာတရေၾကာင့္ ဒုကၡိတျဖစ္နိုင္တယ္။ သူ႔ကိုေတာင္ေက်းဇူးတင္ရမလိုျဖစ္ေနတယ္။

အဲ့ဒီ ရန္ပြဲေၾကာင့္ ေမေမက က်မကို နယ္ေဆးရံုေတြမွာ အလုပ္လုပ္ဖို႔ စိတ္မခ်ေတာ့ဘူး။ ဆရာ၀န္လိုင္း မွာေနတာေတာင္ အႏၱရာယ္မ်ားတယ္တဲ့။ ရန္ကုန္မွာေနရတဲ့ အလုပ္ဆိုရင္ လုပ္၊ မဟုတ္လို႔ကေတာ့ အလုပ္ထြက္လို႔ ရာဇသံ အေပးခံရပါေတာ့တယ္။ က်မရဲ့ ညီမ အငယ္ဆံုးကေတာ့ မလတ္ဆီ က်မ လာမလည္ေတာ့ဘူးတဲ့။ ေတာ္ၾကာ ညီအမခ်င္းဆိုေတာ့ ဆင္တယ္။ မွားၿပီအသတ္ခံရမွာေၾကာက္တယ္တဲ့။ ေတာ္ေတာ္အားကိုးရတဲ့ညီမ။

ဗုဒၶက မနာလိုျခင္း၊ ဣႆာႏွင့္ ၀န္တိုျခင္း၊ မစၧရိယ ရွိေသာေၾကာင့္ လူနတ္သတၱ၀ါအမ်ားတို႔ သည္ စိတ္ဆင္းရဲျခင္းျဖစ္ရသည္ဟု သိၾကားမင္းအေမးကို အေျဖေပးေတာ္မူခဲ့ပါသည္။

(သုတ္မဟာ၀ါ ပါဠိေတာ္၊ သကၠပဥွာသုတ္)

က်မလို လူမိုက္နဲ႔ ၿပိဳင္မိုက္တဲ့သူ မျဖစ္ၾကပါေစနဲ႔။

ဓမၼ ႏၱရာယ္။

ရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရားေလးအသေခ်ၤႏွင့္ကမၻာတစ္သိန္းတိုင္တိုင္ ပါရမီ စာဂ စရိယမ်ားကို ႀကိဳးစား အားထုတ္ေတာ္မူၿပီးမွရရွိေတာ္မူခဲ့သည့္သဗၺညဳတဉာဏ္ေတာ္အစြမ္းျဖင့္သိျမင္ခဲ့သည့္ ဓမၼတရားမ်ားကို ေလးဆယ့္ ငါး၀ါပတ္လံုး အနားမေနပဲ သတၱ၀ါေ၀ေနယ်တို႔အား ၎တို႔ ၏စရိုက္၊ အႀကိဳက္ အလိုက္ ေဟာျပေတာ္မူခဲ့သည့္အျပင္ေနာင္လာေနာက္သားတို႔အတြက္ရွင္ရဟန္းမ်ားေမြးထုတ္၍ သာသနာေတာ္ကို စနစ္တက်တည္ေထာင္ေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ ရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရား၏ သာသနာေတာ္သည္အျပစ္ကင္း၍ သန္႔ရွင္းျဖဴစင္လွပါသည္။ ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ျမတ္ဘုရား၏ အေမြအျဖစ္ထားခဲ့ေသာ ဓမၼတရားမ်ားကို မေပ်ာက္ ပ်က္ေအာင္၊တည္တံ့ပ်ံပြါးေအာင္၊တရားအမွန္ မ်ားကိုေဟာေျပာျခင္း၊ေရးသားျခင္း၊ျပသျခင္း၊ရွင္ရဟန္း မ်ားေမြးထုတ္ျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ရပါမည္။

        ဤသို႔လုပ္ေဆာင္ရာ၌ ပုဂၢိဳလ္ေရး မနာလို၀န္တိုမႈမ်ားေၾကာင့္  တရားအမွန္မ်ားကို အႏၱရာယ္ မျပဳ သင့္ပါ။ အႏၱရာယ္ျပဳပါက ျပဳသူမွာ ဓမၼ ႏၱရာယ္သင့္ကာ မ်က္ေမွာက္ေဘး၊မ်က္ေမွာက္ရန္ေတြ႔ၿပီး ဤဘ၀မွေသေသာ္အပါယ္ေလးဘံုမွ အကုသိုလ္ကံကုန္၍ကၽြတ္လြတ္လာကာ လူ႔ဘ၀ရ ေသာ္ျငား လည္း တရားမရ၊ျဖစ္တတ္ပါသည္။

မသိ၍ ဓမၼ ႏၱရာယ္သင့္ျခင္း။

         ျမတ္စြာဘုရားအေလာင္းေတာ္စိတ္ျဖင့္ဘုရားျဖစ္ရန္ ၇ အသေခ်ၤ၊ႏွတ္မွဖြင့္ဟဆုေတာင္းတာ ၉ အသေခ်ၤၾကာခဲ့ပါတယ္။ ဘုရားအေလာင္းေတာ္တို႔ေျဖက်င့္ခဲ့သည္မ်ားကိုစိတ္မွၾကည္ညိဳသဒၶါ တရား ျဖစ္ လွ်င္ပင္သံသရာ၀ဋ္ဆင္းရဲမွကၽြတ္လြတ္ေစနိုင္တယ္လို႔ေဟာေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုသိုလ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးတိုင္ပင္လာတဲ့အခါ၊ဥပမာ ကိုရင္၊ ရဟန္း၊သီလရွင္၊၀တ္ခ်င္တာ၊ တရား အားထုတ္ခ်င္ သည္ မ်ားမွာ။

            မတူမတန္ ရာရာစစ နင္ကစိတ္ကူးစိတ္သန္းနဲ႔ သြားၿပီးမၾကံလိုက္ပါနဲ႔ ဒီလိုအလုပ္မ်ိဳး ဆိုတာ ပါရမီရွင္ေတြမွျဖစ္တာ သာမန္လူေတြမျဖစ္ဘူး။ ျဖစ္လည္းျဖစ္နိုင္တာမဟုတ္ ဘဲနဲ႔ ကတံုးအဖတ္တင္ ေနမယ္၊ ေတာ္ေတာ္ၾကာ ဟိုမေရာက္ ဒီမေရာက္နဲ႔ စသည္ျဖင့္ ေျပာၾကား တားဆီးေႏွာက္ယွက္လိုက္ရင္ ပုညႏၱရာယ္၊ဓမၼ ႏၱရာယ္သင့္ပါတယ္။ 

             တစ္ခ်ိဳ႔ ဘုရားဆုပန္တာရွိပါတယ္။ နင္လိုလူက ျဖစ္မွာလား၊နင္ဘုရားျဖစ္ရင္နင့္ဆီမွာ ငါ တရားမနာဘူးလို႔ေျပာတတ္ပါတယ္။ ဘုရားဆုပန္ဖို႔ရာမလြယ္ပါဘူး။ အဲ့ဒါမ်ိဳးတားျမစ္တာလည္း

မလုပ္ ေကာင္းပါ ပုညႏၱရာယ္၊ဓမၼ ႏၱရာယ္သင့္ပါတယ္။ 

       တရားမွန္၊ဓမၼမွန္မ်ားေရးသားထုတ္ေ၀ျခင္း၊ေဟာေျပာပို႔ခ်ျခင္းမ်ားအား တားဆီးျခင္း၊မ်ားသည္ ပုညႏၱရာယ္၊ဓမၼ ႏၱရာယ္သင့္သလို မမွန္ကန္ေသာတရားမ်ား၊ အဓမၼမ်ားေရးသားထုတ္ေ၀ျခင္း၊ ေဟာေျပာပို႔ခ်ျခင္းမ်ားသည္လည္း ပုညႏၱရာယ္၊ဓမၼ ႏၱရာယ္သင့္ပါတယ္။ 

            ဒါနကုသိုလ္အရာမွာတားျမစ္ရင္ပုညႏၱရာယ္၊လို႔ေခၚပါ တယ္။ သီလ၊သမာဓိ၊ သမထ ကုသိုလ္၊  ၀ိပႆနာကုသိုလ္ေတြကိုတားျမစ္ရင္ဓမၼ ႏၱရာယ္ လို႔ေခၚပါတယ္။ 

               ကံတစ္ခုလုပ္ရင္ အဲ့ဒီ ကံရဲ့အက်ိဳးက ၃ ပိုင္းအေနနဲ႔အက်ိဳးေပးပါတယ္။ အက်ိဳးရင္း၊ အက်ိဳးဖ်ား၊အက်ိဳးဆက္လို႔ေခၚပါတယ္။ ကုသိုလ္ရဲ့အက်ိဳးရင္းက လူ၊နတ္ ဘ၀ရျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ အကုသိုလ္ရဲ့အက်ိဳးရင္းက ငရဲ၊အပါယ္က်ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

          ကုသိုလ္ရဲ့အက်ိဳးဖ်ားကသူေဌးသူၾကြယ္ျဖစ္ျခင္းနဲ႔ အကုသိုလ္ရဲ့အက်ိဳးဖ်ားက ဆင္းရဲ မြဲေတျခင္းတို႔ျဖစ္ ပါတယ္။

        ကုသိုလ္ရဲ့အက်ိဳးဆက္ကျဖစ္ရာဘ၀တြင္ အမ်ားရဲ့ရိုေသေလးျမတ္ျခင္းခံရျခင္း၊ျဖစ္ၿပီး အကုသိုလ္ရဲ့ အက်ိဳးဆက္ကနီးစပ္သူ၊ေတာ္စပ္သူေတြပါဒုကၡေရာက္ျခင္း၊ဆင္းရဲျခင္းတို႔ျဖစ္ပါတယ္။

 

က်မ္းကိုး။

ဓမၼဒူတအရွင္ပညာေဇာတ၏ ဓမၼ ႏၱရာယ္ကာကြယ္ေရးစာအုပ္။

သိပၸံရုပ္ရွင္ထဲကလို သူ႔ဘာသာေမာင္းတဲ့ကား။

 

 

Driverless (or) self-driving car မွာ ေရဒါ (radar), Lidar, GPS , computer vision ေတြထပ္ထားတဲ့ကားျဖစ္တဲ့အတြက္ မ်က္မျမင္တစ္ဦးပင္ေမာင္းလို႔ရတဲ့ကားလို႔ဆိုပါတယ္။ ေမာင္းတယ္ဆိုတာထက္စီးတယ္ဆိုတာကပိုမွန္ပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္က ဒရိုင္ဘာေနရာမွာထိုင္ၿပီး ဘယ္သြားမယ္ဆိုတာေျပာလိုက္ရံုပါပဲ။ ကားက သူ႔ဘာသာ လိုရာေနရာကို ေမာင္းသြားမွာပါ။ ကားသြားရမဲ့လမ္းကို GPS ကျပေပးၿပီး၊ radar, Lidar ေတြက ကားေရွ႕ေဘးပတ္၀န္က်င္မွာရွိတဲ့ တျခားကားေတြ၊လူေတြကိုသိနိုင္ၿပီးေရွာင္ရွားသြားမယ္လို႔ဆိုပါတယ္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု Nevada state က ပထမဦးဆံုး ၂၀၁၁ ခုဂၽြန္လမွာ အဲ့ဒီကားေတြေမာင္းခြင့္ျပဳလိုက္ၿပီး မတ္လ ၁ ရက္မွာ လိုင္စင္ထုတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ယခုအခါ Florida , California မွာလည္း ေမာင္းခြင့္ေပးလိုက္ပါၿပီး။ အဲ့ဒီကားေတြကို  Toyota Prius လို႔ အမည္ေပးထားၿပီး  Google ကထပ္မံၿပီး ၉၅% အျမင္အားနည္းေနတဲ့ Steve Mahan ကိုအစမ္းေမာင္းေစခဲ့ပါတယ္။

က်မ စံုေထာက္ဦးစံရွား။

က်မ အျပင္လူနာဌာနမွာ တာ၀န္က်ေနစဥ္ အလုပ္၀င္ၿပီး တစ္ႏွစ္မျပည့္ခင္မွာ တီဘီေရာဂါ ကူး ဆက္ခံရၿပီး အဆုတ္ထဲ ေရ၀င္ တဲ့ေရာဂါျဖစ္ ပါတယ္။၊ တီဘီေဆးေတြရဲ့ဒါဏ္ (ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳူး side effects ) ေတြ က်မ မခံနိုင္တာေၾကာင့္ ေဆးခြင့္ (လုပ္သက္ခြင့္မရွိေသးတာေၾကာင့္) ယူၿပီး မိဘ မ်ားရွိရာ ရန္ကုန္ကိုျပန္ခဲ့ ပါတယ္။ ခြင့္တစ္လျပည့္ခ်ိန္မွာ အဆုတ္ထဲကအရည္ေတြ ေပ်ာက္သြား တာမို႔ အလုပ္ျပန္ ၀င္ဖို႔ျပန္ လာခဲ့ပါတယ္။ က်မ ရဲ့ေရာဂါ အေျခအေနေၾကာင့္ အျပင္လူနာဌာနမွာ တာ၀န္မခ် ထားေတာ့ပဲ ေသြးဘဏ္မွာ တာ၀န္ခ် ထားျခင္း ခံရပါတယ္။

ေသြးဘဏ္က ေရာဂါေဗဒဌာနရဲ့ လက္ေအာက္ကဌာနခြဲေလးပါ။ က်န္တဲ့ဌာနခြဲေတြက ဓါတ္ခြဲခန္း ပါ။ ဓါတ္ခြဲခန္းမွာ ေသြးဥနီ၊ ေသြးဥျဖဴနဲ႔ ေသြးဥမႊားေတြ စစ္ေဆးတဲ့ Hematology section,ေသြး၊ဆီး၊စတဲ့ ကိုယ္ထဲက အရည္အမ်ိဳးမ်ိဳးထဲမွာရွိတဲ့ ဓါတ္ေတြကို စစ္ေဆးတဲ့Biochemistry section, ကိုယ္ထဲက ထြက္ လာတဲ့ ဆီး၊၀မ္း၊စတာေတြမွာရွိတဲ့ေရာဂါပိုးေတြကိုစစ္ေဆးတဲ့Parasitology section, ကိုယ္ခႏၶာထဲမွာ ကင္ဆာ စသည္ ေရာဂါမ်ား ရွိမရွိစစ္ေဆးတဲ့Histopatholgy section ဆိုၿပီး ခြဲျခား ထားပါတယ္။

ေရာဂါေဗဒဌာနရဲ့ ဌာနမွဴးက ေရာဂါေဗဒဆရာ၀န္မႀကီးပါ။ သူ႔ေအာက္မွာ ဓါတ္ခြဲခန္းမွဴး ၂ ေယာက္ ရွိပါတယ္။ ဓါတ္ခြဲခန္းမွဴးေတြက တကၠသိုလ္က ဘြဲ႔ရေတြပါ။ သူတို႔ေအာက္မွာေတာ့ ဓါတ္ခြဲခန္း တက္နစ္ရွင္ (technician) အဆင့္ ၁၊ ေနာက္ အဆင့္၂ ၊ ေအာက္ဆံုးမွာ ဓါတ္ခြဲခန္းအကူဆိုၿပီးရွိပါတယ္။ ဓါတ္ခြဲခန္းမွဴး ၂ ေယာက္က ဓါတ္ခြဲခန္းတက္နစ္ရွင္ေတြရဲ့ စစ္ေဆး မႈေတြကို လိုအပ္သလို ျပန္လည္ စစ္ေဆးရတဲ့အျပင္ ဓါတ္ခြဲခန္းတက္နစ္ရွင္ (technician) အဆင့္၂ ေက်ာင္းသားေတြကို သင္ၾကား ပို႔ခ်ရ ပါတယ္။ ဓါတ္ခြဲခန္း တက္နစ္ရွင္ (technician) အဆင့္၂ က တစ္ႏွစ္သင္တန္းျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ႏွစ္ကို သင္တန္းသား ၁၀ ေယာက္ သင္ၾကားပို႔ခ်ပါတယ္။

ဓါတ္ခြဲခန္းမွဴး ၂ ေယာက္အနက္တစ္ဦးက လူပ်ိဳျဖစ္ၿပီး၊ က်န္တစ္ဦးကအပ်ိဳျဖစ္ပါတယ္။ ဓါတ္ခြဲခန္းမွဴး ေဒၚတင္ျမတ္၀င္းနဲ႔ က်မ တီဗီ မျဖစ္ခင္ကပင္ ခင္မင္ၾကပါတယ္။ က်မ ေတာင္ႀကီးျပန္ ေရာက္ေတာ့ သူမရဲ့ အိမ္မွာ ကိုယ္ပိုင္ဓါတ္ခြဲခန္းဖြင့္ထားၿပီးက်မကိုလည္း သူမ ဓါတ္ခြဲခန္းနဲ႔တြဲၿပီးဖြင့္ထားတဲ့ အျပင္ေဆးခန္းမွာ ဆရာ၀န္အျဖစ္တာ၀န္ယူဖို႔ကမ္းလွမ္းလာပါတယ္။ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕မွာ ညေနပိုင္းဆို လူ သိပ္ မရွိေတာ့ပါဘူး။ မနက္ဖက္မွာသာ ေစ်းလာေရာင္းသူေတြ၊ အလုပ္အကိုင္နဲ႔လာၾကသူေတြနဲ႔ စည္းကား တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အျပင္ ေဆးခန္းေတြမွာ လူနာသိပ္မရွိပါဘူး။ ဘဲဥမကြဲတဲ့ ရက္ေတြသာမ်ားပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္က လက္ေထာက္ဆရာ၀န္ လစာ ၄၅၀ က်ပ္နဲ႔ ဆို လူတစ္ေယာက္စာ စားေလာက္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စပ္စံထြန္းေဆးရံုက လူလြတ္ဆရာ၀န္ေတြ ဘယ္သူမွေဆးခန္းမဖြင့္ၾကပါဘူး။ အိမ္ေထာင္သယ္ ႏွစ္ဦး သာ ေဆးခန္း ဖြင့္ပါတယ္။ က်မအေနနဲ႔လည္း စီးပြါးေရးေၾကာင့္ မဟုတ္ပဲ သူမကိုလည္းကူညီရင္း၊ သူမအိမ္မွာ အပ်င္းေျပ အားလူးဖုတ္ရ ေအာင္ သေဘာတူခဲ့ပါတယ္။ က်မ တီဗီေရာဂါရထားတာေၾကာင့္ ေမေမလည္း က်မကို ခ်က္ျပဳပ္ေကၽြးေမြးဖို႔ လိုက္လာပါတယ္။

ယခင္က ဆရာ၀န္အိမ္ခန္းေတြမလံုေလာက္လို႔ က်မနဲ႔ က်န္အပ်ိဳဆရာ၀န္ ေဒၚခင္ႏွင္းကို သူနာျပဳ ေဆာင္ မွာပဲေနေစပါတယ္။ အခု ေမေမနဲ႔အတူ ေဆးရံု၀င္းထဲက ဆရာ၀န္အခန္းရလို႔ အဲ့ဒီ မွာ ေျပာင္းေန ခဲ့ပါ တယ္။ အေဖကလည္း ေတာင္ႀကီး ၿမိဳ႔ရဲ့အေအးထဲမွာ ဘက္စ္ကားေစာင့္ရင္း အေအးမိမွာ စိုးလို႔ သူ႔ကားနဲ႔ဆင္တူ (က်မ ကားတစ္ခုခုျဖစ္ရင္ သူ ရန္ကုန္က ကားအပိုပစၥည္း ပို႔ေပးနိုင္ေအာင္လို႔) morris minor ကားတစ္စီး ၀ယ္ ေပးလိုက္ ပါတယ္။ ညေနေဆးရံုကျပန္လာၿပီး ေရမိုးခ်ိဳး၊ထမင္းစား ေသာက္ၿပီး ေမေမနဲ႔ႏွစ္ေယာက္သား၊ေဒၚတင္ျမတ္၀င္းရဲ့ အိမ္ကို (ေဆးခန္းက အိမ္ေအာက္ထပ္မွာ ဖြင့္ ထားပါတယ္) ထြက္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ေသြးဘဏ္မွာဘာမွ ထူးထူးေထြေထြ လုပ္စရာမရွိပါဘူး။ အဲ့ဒီအခ်ိန္က လွ်ပ္စစ္မီးကလည္း ၂၄ နာရီ မရတာေၾကာင့္ ေဆးရံုမွာ ရွိတဲ့ generater နဲ႔ လယ္တဲ့ ေသြးသိမ္းတဲ့ အထူးေရခဲေသတၱာ(အျမဲတန္း ၄ ဒီဂရီ စင္တီဂရိတ္ရွိေအာင္လုပ္ထားေသာ) ထဲမွာ ခြဲစိပ္မဲ့ လူနာနဲ႔ ေသြးလိုအပ္တဲ့ ေရာဂါသယ္ေတြ အတြက္ လာလွဴထားတဲ့ လူနာရွင္ေတြရဲ့ေသြးေတြကို သာထားနိုင္ပါတယ္။

က်မအေနနဲ႔ ေသြးလွဴရွင္ေတြ ေသြးလွဴဖို႔ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ ျပည့္မျပည့္စမ္းသပ္ျခင္း၊ အျခားေသာ ေသြးမွတစ္ဆင့္ကူးဆက္နိုင္တဲ့ ေရာဂါမ်ားရွိမရွိေမးျမန္းစစ္ေဆးျခင္း၊ ေလာက္သာလုပ္ေပးရတဲ့ အတြက္ နလံထ အနားယူရာဌာနျဖစ္ပါတယ္။

 

ကၽြန္ဇာတာပါတယ္ လို႔ေျပာရမလား မသိ၊ က်မက အားအား မေနတတ္ဘူး။ တစ္ခုခုလုပ္ေနရမွ။ ေဒၚတင္ျမတ္၀င္းကို ငါ့ကို နင္တို႔ လုပ္တဲ့ ေသြးစစ္တာေတြျပေပးပါလား။ ငါတို႔ ေဆးေက်ာင္းမွာ အေျခခံ ေသြးစစ္ တာေတြသင္ခဲ့ရတယ္ဆိုေတာ့ ေဒၚတင္ျမတ္၀င္းက အဆင္သင့္ပဲ။ အဆင့္၂ ေက်ာင္းသားေတြ သင္တန္းၿပီးလို႔ျပန္သြား ၾကၿပီ၊သူတို႔ရဲ့ ဓါတ္ခြဲခန္းမွန္ဘီလူး (microscope) ေတြေတာင္ မသိမ္းရေသးဘူး။ အမကို တစ္ခု ေပးထားမယ္။ အဲ့ဒါနဲ႔ အမ ေလ့လာ ေပါ့ဆိုၿပီး၊ microscope ထည့္ထားတဲ့ သစ္သားဘူး တစ္ခုကို ဖြင့္ လိုက္ေတာ့ ဘူးထဲမွာ microscope မရွိပါဘူး။ microscope တစ္ခုခ်င္းကို ဘူးနဲ႔ထဲ့ၿပီး အျပင္ကဘူးကို ေသာ့နဲ႔ ပိတ္ထားပါတယ္။ ဒီဘူးက microscope ကိုယူသြားၿပီး ျပန္ ေသာ့ပိတ္ထားလို႔ အထဲမွာ ဘယ္ အခ်ိန္ထဲက microscope ေပ်ာက္ေနတယ္ဆိုတာ မသိပါဘူး။ ေဒၚတင္ျမတ္၀င္းလည္း ေတာ္ေတာ္စိတ္ပူ သြား ပါတယ္။ microscope အားလံုးကို သူမကိုယ္တိုင္ လက္မွတ္ထိုး ထုတ္ထားတာမို႔ သူမ တာ၀န္ပါ။

က်မတို႔လည္းေရာဂါေဗဒဆရာ၀န္မႀကီးကိုအက်ိဳးအေၾကာင္းတိုင္တန္းဖို႔သြားေတာ့ ဆရာမႀကီး အိမ္ျပန္ သြားၿပီ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ေနာက္ေန႔မွပဲ က်မနဲ႔ အတူတူ ဆရာမႀကီးကိုသြားေရာက္တိုင္ၾကား ၾက ပါတယ္။ အံ့ၾသစြာ ဆရာမႀကီးရဲ့ မ်က္ႏွာက တစ္မ်ိဳးပဲ၊ စိတ္မ၀င္စားသလိုလို၊ တကယ္ကသူ႔မွာလည္း တာ၀န္ရွိပါတယ္။

အဲ့ဒီအခ်ိန္က ပုဒ္မ ၆၁ (ျပည္သူပိုင္ပစၥည္းအလြဲသံုးစားမႈ) နဲ႔ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားေထာင္ က်တာ ေၾကာင့္ အလြန္ေခတ္စားေနတဲ့ ပုဒ္မ ျဖစ္ပါတယ္။ က်မလည္း စိတ္မပူနဲ႔ ငါစဥ္းစားလိုက္အံုးမယ္လို႔ အား ေပးပါတယ္။ က်မ စဥ္းစားမိတာက microscope အသံုးျပဳတတ္ သူက ဓါတ္ခြဲခန္းကၽြမ္းက်င္ သူေတြပဲ ရွိ တယ္။ အဲ့ဒီသံုးတတ္သူေတြထဲမွာ ေဒၚတင္ျမတ္၀င္းကလြဲရင္ ဘယ္သူမွ ဓါတ္ခြဲခန္းမဖြင့္ဘူး၊ ဖြင့္မယ္လို႔ ရည္ရြယ္တဲ့သူလည္းမရွိဘူး။ မသံုးရင္ ဘာအတြက္ခိုးတာလဲ၊ ေရာင္းစားဖို႔ပဲျဖစ္မယ္။ ေရာင္းစားရင္ ေတာင္ႀကီး၊ ေစ်းႀကီး တစ္ခု ပဲရွိတယ္။ ေစ်းမွာေတာင္ ေဆးခန္းေတြ၊ ဓါတ္ခြဲခန္းေတြနဲ႔ အဆက္အသြယ္ရွိမဲ့ ေဆးေရာင္း သူေတြပဲ ရွိတယ္လို႔စဥ္းစားမိတာနဲ႔ က်မ ေဆးခန္း အတြက္ေဆး ၀ယ္ေနက် ကိုဟာရွင္ ဆီ ေျပးရပါတယ္။(အဲ့ဒီအခ်ိန္က အျပင္ေဆးခန္းေတြ ယိုးဒယားက ေမွာင္ခို၀င္တဲ့ ေဆးကိုပဲ အသံုး ျပဳရတာမို႔ အတု မပါ ေစ ရန္ ေဆးေရာင္းတဲ့သူကိုမိတ္ဖြဲ႔ထားရပါတယ္)။ ကိုဟာရွင္ကို အက်ိဳးအေၾကာင္းေျပာျပၿပီး၊ ေဆးရံုက ေပ်ာက္သြားတဲ့ microscope ပံုသ႑န္နဲ႔ အမ်ိဳးအစားေပးၿပီး ၀ယ္ခ်င္လို႔ စံုစမ္းတဲ့ အေနနဲ႔ စံုစမ္း ခိုင္းပါတယ္။ ကံေကာင္းခ်င္ေတာ့ ကိုဟာရွင္က ေနာက္ေန႔ မွာသတင္းလာပို႔ပါတယ္။ သူတို႔ေတာင္ႀကီးေစ်း ထဲက ဦး- ဆီမွာရွိေၾကာင္း ၀ယ္မယ္ဆိုရင္ျပ မယ္ဆိုတာ သိရတာနဲ႔ ႏွစ္ေယာက္သား ေရာဂါေဗဒ ဆရာ ၀န္ မႀကီးရဲ့ အိမ္ကို အေျပးေလး သြားေရာက္သတင္းပို႔ၾကပါတယ္။

ေရာဂါေဗဒဆရာ၀န္မႀကီးက ေတာင္ႀကီးေရာက္တာၾကာပါၿပီး ေတာင္ႀကီးေစာ္ဘြားသားနဲ႔ အိမ္ ေထာင္က်ၿပီးသားသမီးေတြေတာင္ ထြန္းကားေနပါၿပီ။ ေရာဂါေဗဒဆရာ၀န္မႀကီးရဲ့ အမ်ိဳးသားလည္း ရဲအဖြဲ႔နဲ႔ ေစ်းထဲက ဦး- ဆိုင္ကိုသြားရွာေတာ့ေပ်ာက္ေနတဲ့microscope ကို လက္ရဖမ္းဆီးမိပါတယ္။ ေဆးရံုက သန္႔ရွင္းေရးအလုပ္သမား ဦးရခိုင္က ေရာင္းဖို႔ေပးထားတာလို႔ ထြက္ဆိုပါတယ္။ ဦးရခိုင္ကို ဖမ္း ေတာ့ သူ႔ဖခင္ရခိုင္မွာအသဲအသန္ေနမေကာင္းေနေၾကာင္း သံႀကိဳးရတာေၾကာင့္အေရးေပၚလိုက္သြားဖို႔ စရိတ္ လို လို႔ ခိုးမိပါ တယ္လို႔ အစစ္ခံပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဦးရခိုင္အေနနဲ႔ ဓါတ္ခြဲခန္းထဲမွာဘူးနဲ႔သိမ္း ထားတဲ့ microscope ရွိတယ္ဆိုတာ၊ ေရာင္းစားလို႔ရတယ္ ဆိုတာ၊ ေသာ့ပိတ္ထားတဲ့ဘူးဖြင့္ဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္နိုင္ ပါ ဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဦးရခိုင္က သူ႔ဘာသာ လုပ္တာပါလို႔ ေျဖာင့္ခ်က္ေပးပါတယ္။ ေရာဂါေဗဒ ဆရာ၀န္ႀကီးကိုေတြ႔ခ်င္ေၾကာင္းေျပာေပမဲ့ ေရာဂါေဗဒဆရာ၀န္ႀကီး လံုး၀သြား မေတြ႔ပါဘူး။ ဦးရခိုင္ကို ရိုးသားလို႔ ေရာဂါေဗဒ ဆရာ၀န္ႀကီး က ဦးရခိုင္အားတဲ့အခ်ိန္ ဓါတ္ခြဲခန္းသန္႔ရွင္းေရးလုပ္နိုင္ေအာင္လို႔ ေသာ့ အပို တစ္ေခ်ာင္း ေတာင္ ေပးထားခဲ့တာတဲ့။ အခုလို ယံုၾကည္မႈ ကို အလြဲသံုးစား အလုပ္ခံရတာမို႔ မေတြ႔ခ်င္ ေတာ့လို႔ သြားမေတြ႔တာလို႔ သိရပါတယ္။

          တကယ့္အျဖစ္က ဓါတ္ခြဲခန္းမွာ ဓါတ္ခြဲခန္းတက္နစ္ရွင္ (technician) အဆင့္၁ လူပ်ိဳသိုးႀကီး တစ္ေယာက္ရွိပါတယ္။ အသက္က ၄၀ ေက်ာ္။ ေဆြမရွိမ်ိဳးမရွိ တစ္ေယာက္ထဲေနပါတယ္။ တခါတရံ ဓါတ္ခြဲခန္းကpressure cooker ထဲ ငါးေတြထဲ့ ေပါင္းစားလို႔ ဓါတ္ခြဲခန္း တစ္ခုလံုးနံေအာင္ လုပ္တတ္ပါ တယ္။ ေရာဂါေဗဒဆရာ၀န္ႀကီးက ဦးရခိုင္ကို ရိုးသားလို႔ favour ေပးသလို လူပ်ိဳသိုးႀကီးကိုလည္း အသနား ပိုၿပီး သူလုပ္တာေတြကို မသိခ်င္ေရာင္ေဆာင္ေနပါတယ္။ လူပ်ိဳသိုးႀကီးက က်မသူငယ္ခ်င္း ေဒၚတင္ျမတ္ ၀င္းကို စိတ္၀င္စားပါတယ္။ ေဒၚတင္ျမတ္၀င္းက အထိုက္အေလ်ာက္ခ်မ္းသာတယ္။ ေဆးပညာ ၀ါသနာ ပါတယ္။ အသက္ ၃၀ ၀န္းက်င္ ကိုယ္ေန ဟန္ထားေရာ၊ ရုပ္ရည္ပါေခ်ာေမာ လွပ တယ္။ လူပ်ိဳသိုးႀကီးက အို တဲ့အျပင္ ခ်စ္ခင္စရာ ဘာတစ္ကြက္မွမရွိဘူး။ အရက္ကလည္း ေသာက္တတ္ ေသးတယ္။ ဒီေတာ့ ေဒၚတင္ျမတ္ ၀င္းစိတ္မ၀င္စားတာမဆန္းပါဘူး။ ဒါကို သူကမေၾကနပ္ဘူး။ ဦးရခိုင္ ေငြေရး ေၾကးေရး ျပႆနာျဖစ္ေတာ့ လူပ်ိဳသိုးႀကီးကို တိုင္ပင္ တယ္။ အဲ့ဒီမွာ သူက ေဒၚတင္ျမတ္၀င္းဒုကၡေရာက္မဲ့ အၾကံ အစည္ကို ဦးရခိုင္ကိုေပးတယ္။ သူ ည ဂ်ဴတီက်တဲ့ညမွာ Microscope ဘူးေသာ့ ကို ဖြင့္ၿပီး ဦးရခိုင္ကို ေစ်းမွာေရာင္းဖို႔ေပးလိုက္ၿပီး၊ ေရာဂါေဗဒ ဆရာ၀န္ႀကီးကို ေဒၚတင္ျမတ္၀င္းခိုးၿပီး သူမအိမ္မွာ က်မနဲ႔အတူေဆးခန္းနဲ႔ ဓါတ္ခြဲ ခန္းဖြင့္ ထားတယ္လို႔ တိုင္းထားၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္က်မတို႔ Microscope ေပ်ာက္ေၾကာင္း သြားတိုင္ေတာ့ ေရာဂါေဗဒဆရာ၀န္ႀကီး မ်က္ႏွာ တစ္မ်ိဳးျဖစ္ေနတာကိုး။ သူ႔ရင္ထဲမွာေတာ့ နင္တို႔ ဘာသာခိုးၿပီး၊ ငါ့လာတိုင္တယ္ေပါ့။

    ဦးရခိုင္ကေတာ့ ေထာင္က်သြားပါတယ္။ လူပ်ိဳသိုးႀကီးကေတာ့ အရင္အတိုင္း ဓါတ္ခြဲခန္းမွာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ေရာဂါေဗဒဆရာ၀န္ႀကီးရဲ့ favour ေပးမႈမရေတာ့တာေၾကာင့္ ငါးေပါင္းတာေတြေတာ့ မလုပ္ ေတာ့ ပါဘူး။ ေနာက္၂ ႏွစ္ေလာက္မွာ သူ႔ဇာတိရွိရာ အညာကို အျပန္ ရထားေပၚ ကျပဳတ္က်ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။

သူမ်ားကိုဒုကၡေရာက္ေအာင္ၾကံစည္ခဲ့လို႔ သူဒုကၡေရာက္တာလား?

ေသကံမေရာက္လို႔ သက္မေပ်ာက္ေသးတာလား ?

ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႔ စပ္စံထြန္းေဆးရံုအျပင္လူနာဌာနမွာ လက္ေထာက္ဆရာ၀န္ အျဖစ္နဲ႔ တာ၀န္ထမ္း ေဆာင္တာ သံုးလေလာက္အၾကာမွာ ခ်မ္းတုန္ၿပီးဖ်ားပါတယ္။ ဖ်ားတာကလြဲရင္ ဘာေရာဂါ လကၡဏာမွ မရွိတာမို႔ ငွက္ဖ်ား ေရာဂါလို႔ ထင္ခဲ့ပါတယ္။ ငွက္ဖ်ားပိုး စစ္ေဆးေပးဖို႔ ဓါတ္ခြဲခန္းကိုပို႔လိုက္ပါတယ္။ ၃ ရက္ဆက္တိုက္ စစ္ေပမဲ့လည္း ငွက္ဖ်ားပိုး မေတြ႔ပါဘူး။ ဖ်ားေနတဲ့ အခ်ိန္မွာယူတဲ့ေသြးမွာလည္း မေတြ႔ပါဘူး။ ဓါတ္ခြဲခန္းမွဴး (medical technologist) ေဒၚတင္ျမတ္က က်မကိုယ္တိုင္ေသခ်ာၾကည့္ပါတယ္၊ ပိုးမေတြ႔ပါဘူးတဲ့။ ေဒၚတင္ျမတ္က အလုပ္ လုပ္တာ အလြန္ေသခ်ာစိစပ္ပါတယ္။ ငွက္ဖ်ားပိုးကို သူမ ရွာလို႔မေတြ႔ဘူးဆိုရင္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါမဟုတ္တာေသခ်ာပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ခ်မ္းတုန္ဖ်ား တတ္တဲ့ ဆီးပိုး၀င္တဲ့ ေရာဂါ (urinary tract infection) မ်ား ျဖစ္ေန မလားဆိုၿပီး၊ ဆီးကို  ပိုးရွိမရွိ စစ္ဖို႔ ဓါတ္ခြဲခန္း ပို႔ရ ျပန္ ပါတယ္။

ဆီးပိုး၀င္တဲ့ေရာဂါက မသန္႔တဲ့ေရကို သံုးမိရင္ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ အဲ့ဒီ အခ်ိန္က  အျပင္ လူနာဌာန (ရံုးဖြင့္ခ်ိန္) အေနနဲ႔ေရာ အေရးေပၚဌာန(ရံုးပိတ္ခ်ိန္) အေနနဲ႔ပါ အသံုးျပဳတဲ့ ေနရာမွာ အိမ္သာတစ္လံုးပဲ ရွိပါတယ္။ ေဆး၀န္ထမ္းေတြေရာ၊ လူနာေတြပါ အတူတူ သံုးရပါတယ္။ ေရကလည္း အျမဲမလာလို႔ ပံုးတစ္ခု ထဲမွာထည့္ထားတဲ့ ေရကိုပဲ ခတ္သံုးရပါ တယ္။ ေရာဂါရွိတဲ့ သူခတ္သံုးထားလို႔ ေရထဲမွာပိုးေတြ ေရာက္ ေနရင္ ေနာက္သံုးတဲ့သူကို ကူးနိုင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေတာင္ႀကီးလို ေအးတဲ့ေနရာမွာ ပိုးေတြေရထဲမွာ ၾကာၾကာ ရွင္ေနနိုင္ ပါတယ္။ တစ္လလံုးလံုး အေရးေပၚ တာ၀န္ယူရတဲ့ညေတြမွာ အဲ့ဒီေရအိမ္က က်န္းမာေရးနဲ႔ မညီတဲ့ေရကို သံုးခဲ့ရတာမို႔ ဆီးပိုး၀င္တဲ့ေရာဂါလည္း ျဖစ္နိုင္တယ္လို႔ ထင္ခဲ့တာပါ။ ဒါေပမဲ့ (၃)ရက္ ဆက္တိုက္ ပိုးေမြးခဲ့ေပမဲ့ ဘာပိုးမွမေပါက္ပါဘူး။ ဆိုလိုတာက ဆီးမွာ ဘာပိုးမွမရွိပါဘူး။ 

ဒါဆိုရင္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႔မွာ အျဖစ္မ်ားတဲ့ တိုက္ဖိုက္မ်ားျဖစ္မလားလို႔၊ (တိုက္ဖိုက္ဖ်ားကာစမွာ၊ အထူးသျဖင့္ က်န္းမာေရးေကာင္းတဲ့သူေတြမွာ ဖ်ားတာကလြဲရင္ ဘာေရာဂါ လကၡဏာမွ မျပ တတ္ပါဘူး) ယူဆၿပီး တိုက္ဖိုက္ေဆးေတြ စေသာက္ရပါေတာ့တယ္။ တိုက္ဖိုက္ပိုးကို ကိုယ္ထဲမွာ ရွာလို႔မေတြ႔နိုင္ပါဘူး။ တိုက္ဖိုက္ပိုး ကိုယ္ထဲေရာက္ဖူးတယ္ ဆိုတာကို ေျပာနိုင္တဲ့ အင္မူနိုဂလိုဘင္ (immunoglobulins) ကို ေတာ့ ေသြးရည္ၾကည္ထဲမွာ စစ္လို႔ရပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ျမန္မာျပည္မွာ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရဲ့ ကိုယ္ထဲကို တိုက္ဖိုက္ပိုး တစ္ခ်ိန္မဟုတ္ တစ္ခ်ိန္  ၀င္ခဲ့ တာ မို႔ (တိုက္ဖိုက္ပိုးကိုယ္ထဲ ေရာက္ေပမဲ့ ေရာဂါမျဖစ္ခဲ့သူမ်ား) တိုက္ဖိုက္ အင္မူနိုဂလိုဘင္ေတြ႔ရံုနဲ႔ တိုက္ဖိုက္ ေရာဂါလို႔မေျပာနိုင္ပါဘူး။ တိုက္ဖိုက္ေရာဂါလို႔ ေျပာနိုင္ေအာင္ တိုက္ဖိုက္အင္မူနိုဂလိုဘင္ေတြကို တစ္ပတ္ျခားၿပီး စစ္ရပါတယ္၊ ဒုတိယ စစ္တဲ့ေသြးမွာရွိတဲ့ တိုက္ဖိုက္အင္မူနိုဂလိုဘင္ေတြက ပထမစစ္တဲ့ ေသြး ထက္အနည္းဆံုး ေလးဆ ပိုမ်ားလာမွတိုက္ဖိုက္ ေရာဂါလို႔ေျပာနိုင္ပါတယ္။

ဟိုဟာစစ္ ဒီဟာစစ္နဲ႔ဖ်ားတာလဲ၊ နည္းနည္းၾကာလာ၊ ဘာေရာဂါမွန္းလည္း မသိေသးတာနဲ႔       ဆိုး၀ါးတဲ့ ေရာဂါေတြ ဥပမာ ကင္ဆာမ်ား ျဖစ္ေနမလားလို႔ တစ္ကိုယ္လံုး က်န္းမာေရ စစ္ေဆးဖို႔ ဆံုးျဖတ္ၿပီး ရင္ပတ္ ဓါတ္မွန္ ရိုက္လိုက္ေတာ့။ လံုး၀ မထင္ခဲ့တဲ့ အဆုတ္ထဲမွာ ေရ၀င္ေနတာကိုေတြ႔လိုက္ရပါတယ္။ မ်ားေသာ အားျဖင့္ အဆုတ္ေရ၀င္ရင္ ေခ်ာင္းဆိုး တာတို႔၊ အသက္ရႈက်ပ္တာတို႔ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ က်မမွာ အဲ့ဒီ လကၡဏာေတြ လံုး၀မရွိပါဘူး။

အဆုတ္ေရ၀င္တယ္ ဆိုတာေတာ့ေတြ႔ပါၿပီး၊ ေနာက္သိဖို႔လိုတာက ဘာေၾကာင့္ေရ၀င္ ရတာလဲ။ အဲ့ဒါသိဖို႔ အဆုတ္ထဲကအရည္ကို စုပ္ထုတ္ၿပီးစစ္ေဆးရပါမယ္။ အဆုတ္က အရည္ေတြထုတ္လိုက္ေတာ့TB ေၾကာင့္ အဆုတ္ေရ၀င္တာျဖစ္ေနပါေတာ့တယ္။ ေတာ္ေသးတယ္ ကင္ဆာမဟုတ္လို႔။ 

အလုပ္မ၀င္ခင္ ရင္ဘတ္ဓါတ္မွန္အပါအ၀င္ က်န္းမားေရးအတြက္ (general medical chek-up) လုပ္ခဲ့ရတာမို႔၊ စပ္စံထြန္းေဆးရံု အျပင္လူနာဌာနမွာ ကူးဆက္ခံ ရတာ ေသခ်ာပါတယ္။ အျပင္လူနာဌာနမွာ လူနာေတြစမ္းသပ္ေနတံုး၊ တစ္ခ်ိဳ႕လူနာေတြ ေခ်ာင္းဆိုးလိုက္လို႔ မ်က္ႏွာ တည့္တည့္၊ တံေတြး စဥ္ ေပါင္း လည္းမနည္းပါဘူး။ တစ္ခ်ိဳ႕ လူနာမ်ား ေဆးရံုေရာက္မွ သလိပ္စစ္လိုက္ေတာ့ သလိပ္ထဲမွာ TB ပိုးေတြ ေျမာက္ျမား စြာရွိေနတာလည္းအခါခါပါ။

TB ေရာဂါဆိုေတာ့  TB ေဆးျဖစ္တဲ့ streptomycin တစ္ေန႔တစ္လံုးထိုးရၿပီ၊ PAS ေခၚတဲ့ ၾကြက္ခ်ီးလိုေဆးနဲ႔  isoniazid ေဆး ၃ မ်ိဳး ေသာက္ရပါတာ္။ TB ေရာဂါ ေဆးက ႏွစ္နဲ႔ခ်ီေသာက္ရတာမို႔ ေရာဂါပိုးေတြေဆးယဥ္္ (drug resistance) တတ္လို႔ ေဆး ၃ မ်ိဳးတြဲေသာက္ရတာပါ။ ေဆးထိုး ေဆး ေသာက္တာ တစ္လ ေလာက္ေရာက္ေတာ့ က်မ ေခါင္းေတြမူးၿပီး ေခါင္းေထာင္လို႔မရေတာ့ပါဘူး။ ၾကက္ လည္လိမ္ထားသလို ေခါင္းႀကိဳးက်ေနပါတယ္။ က်မငယ္စဥ္ကထဲက ပင္ဆံပင္အရွည္ထားၿပီး ေနာက္မွာ က်စ္ဆံၿမီး တစ္ေခ်ာင္းတည္း က်စ္ေလ့ရွိပါတယ္။ က်မအိပ္ရာထဲမွာပဲ လွဲေနရပါတယ္။ အိပ္ရာထဲမွာ လွဲ ေနေပမဲ့ ေခါင္းေလးတဲ့ေ၀ဒနာကိုခံစားေနရတာနဲ႔ အနားမွာရွိတဲ့ သူငယ္ခ်င္းကို ကပ္ႀကီး ယူခိုင္းၿပီး က်မ ခ်စ္တဲ့ဆံပင္ေတြကို ညွပ္ပစ္လိုက္ပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္ကစၿပီးယခုထက္တိုင္ က်မ ဆံပင္ကို အေနာက္မွာ ခ်ီထားလို႔ မရေတာ့ပါဘူး။ ေမ့ၿပီးခ်ီထားမိရင္ ေခါင္းကိုက္လာ ပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္တာ streptomycin ရဲ့ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး (side effect) ေၾကာင့္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ streptomycin  ထိုးေဆးကိုရပ္လိုက္ရပါတယ္။ ထိုးေဆးရပ္ လိုက္ေတာ့ ေဆး ၂မ်ိဳး သာရွိေတာ့လို႔  isoniazid  အစား ပိုပ်င္းတဲ့  rifampicin ေဆးကို ေျပာင္းေသာက္ရပါတယ္။ ဒီေဆးက ေပၚကာစမို႔ ေတာင္ႀကီးမွာ လူႀကီးေသာက္ တဲ့ေဆးလံုး ၀ယ္မရ ေသး တာနဲ႔ ခေလးေသာက္တဲ့ ေဆးရည္ကို ေသာက္ရပါတယ္။ rifampicin ေသာက္တာ တစ္ပတ္ေလာက္ အၾကာမွာေတာ့ ေဆးေသာက္တိုင္း အံပါေတာ့တယ္။ အဲ့ဒါကလည္း rifampicin ရဲ့ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးပါ။ ဘယ္လိုမွ ေသာက္လို႔ မရတာေၾကာင့္ PAS ေဆးပဲျပန္ေသာက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်မကိုယ္က PAS  လည္း လက္မခံေတာ့ပါဘူး။ ျပန္အံထုတ္ေနပါတယ္။ PAS ေဆးရဲ့ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးကလည္း အံျခင္း ျဖစ္ပါ တယ္။ ဒါနဲ႔ isoniazid ေဆး တစ္မ်ိဳးပဲ ေသာက္ ေနရပါတယ္။ ေတာင္ႀကီးက TB အထူးကုဆရာ၀န္က နင္ကေဆးေတြ လက္မခံနိုင္ေတာ့ ငါလည္းဘယ္လို ကုရမွန္း မသိဘူးတဲ့။ ဟုတ္ပါတယ္။ အားေပ်ာ့တဲ့ isoniazid ေဆးတစ္မ်ိဳး တည္းေသာက္ရင္ ကိုယ္ထဲက ပိုးေတြ မၾကာခင္ ေဆးယဥ္သြားပါမယ္။

TB ေရာဂါေဆး မေပၚခင္က TB ေၾကာင့္ လူနာေတြ ကမၻာနဲ႔ အ၀ွမ္း ေသာက္ေသာက္လဲ  ေသခဲ့ၾက ပါတယ္။ TB ေရာဂါကကူးဆက္ျမန္တဲ့အျပင္ အေသလဲျမန္ပါတယ္။ ေဆးပညာမွာ TB ေၾကာင့္ ေသတာကို galloping consumption ျမင္းေျပးသလိုေသတယ္လို႔ ဥပမာေပးပါတယ္။ ကင္ဆာ မဟုတ္လို႔ ေတာ္ေသး တယ္ ဆိုေပမဲ့  TB ေရာဂါ ျဖစ္ၿပီး TB ေဆးမသံုးနိုင္ရင္ ဘာထူးလဲ။ အေသေတာင္ ပိုျမန္ ပါ အံုးမယ္။

rifampicin ေဆးအရွိန္နဲ႔ အံတာကလည္းရွိ ေနပါေသးတယ္။ အစာ မ၀င္တာရယ္၊ ေရာဂါ ေၾကာင့္ ရယ္၊ က်မ ေသြးအားနည္းလာပါတယ္။ ဒါနဲ႔ အေဆာင္မွာေနတဲ့ သူငယ္ခ်င္း သူနာျပဳ ဆရာမကို ေသြး အား တိုးေဆး inferon drip သြင္းေပးဖို႔ ေျပာပါတယ္။ ဆရာမေလးလည္း inferon drip သြင္းဖို႔ျပင္ဆင္ရင္း အမ inferon ထိုးဖူးလားလို႔ေမးပါတယ္။ က်မလည္း မထိုးဖူးဘူး။ ဒါေပမဲ့ ငါဘယ္ေဆးမဆိုတဲ့ပါတယ္။ penicillin ေတာင္ တဲ့တယ္လို႔ ေျပာလိုက္ပါတယ္။ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား penicillin ကို allergy ျဖစ္ပါ တယ္။ ေဆးမတဲ့ ဘူးဆိုတာ allergy ျဖစ္တာပါ။  ဆရာမေလးက အမ ေသခ်ာေအာင္ အစမ္းထိုး ရေအာင္ ပါဆိုတာနဲ႔ ေအးေအးလို႔ေျပာၿပီ သူ inferon drip ထဲကေဆးရည္နဲနဲစုပ္ၿပီး က်မလက္ေမာင္းက ေသြးေၾကာ ထဲကို ထိုး ေပးပါတယ္။ ေဆးထိုးေနရင္း အားလူးဖုတ္ေနလို႔လား မသိ ေဆးနဲနဲပဲ ၀င္သြားၿပီး ေဆးထိုးအပ္ ေသြးေၾကာ အျပင္ကိုေရာက္သြားပါတယ္။ ဆရာမေလးလည္း။ အမ ေဆးထပ္ထိုးရမလားဆိုေတာ့။ က်မ က ေတာ္ၿပီး မထိုးနဲ႔ေတာ့ဆိုၿပီ ရပ္ခိုင္းလိုက္ ပါတယ္။ ခဏ ေနေတာ့ က်မေၾကာထဲကယားလာပါတယ္။ က်မထင္တာ က အိပ္ရာမွာဂ်ပိုးရွိေနတယ္ေပါ့။ ဆရာမေလးကိုေတာင္ ဂ်ပိုးရွိတယ္ဟ။ ငါ့ကိုကိုက္တယ္လို႔ေျပာလိုက္ ပါတယ္။ ၅ မိနစ္ေလာက္ၾကာေတာ့ က်မ အသက္ရႈရက်ပ္လာပါတယ္။ က်မသိပါၿပီ။ ဂ်ပိုး ကိုက္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ Inferon allergy ျဖစ္တာပါ။ ဆရာမေလးကိုလည္း shock မွာထိုးရမဲ့ ေဆး ေတြ ကို ထိုးဖို႔ေျပာ လိုက္ပါတယ္။ သူမလည္းမ်က္လံုးမ်က္ဆံျပဳးသြားပါတယ္။ ေျဖေဆးေတြျဖစ္တဲ့ Burmeton, adrenalin ေတြကို တင္ပါးထဲထိုးထဲ့ပါတယ္။ က်မ စကားမေျပာနိုင္ ေတာ့ပါဘူး။ က်မရင္ပတ္ေပၚမွာ ေက်ာက္တံုးႀကီး တစ္တံုးနဲ႔ ဖိေနသလိုမ်ိဳးခံစားရပါတယ္။ အသက္ရႈ လို႔လဲမရပါဘူး။ မ်က္စိလည္းမျမင္ ေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ နားကေတာ့ အားလံုး ၾကားေနပါတယ္။

အေဆာင္မွာေနတဲ့ ေဒါက္တာေဒၚႏွင္းကိုသြားေျပးေခၚတာက်မၾကားေနပါတယ္။ ေဒၚႏွင္း ရုပ္ရွင္ သြားၾကည့္တယ္လို႔ေျပာေနသံေတြ၊ အျခားခန္းကဆရာမေတြ ေရာက္လာၿပီး က်မ ေသြးေၾကာေတြ ထဲကို ေနာက္ဆံုးအသက္ကယ္ေဆးျဖစ္တဲ့ corticosteroide ကို အေၾကာကေနထိုးသြင္းဖို႔ႀကိဳးစားၾကေပမဲ့ ေသြးေၾကာထဲ အပ္မ ေရာက္ျဖစ္ေန ပါတယ္။ shock ျဖစ္ရင္ ေျခလက္ေတြက ေသြးေတြ ဆုတ္လာတာမို႔ ေသြးေၾကာရွာမရျဖစ္တတ္ပါတယ္။

က်မလည္းေသကာနီးၿပီဆိုတာသိလိုက္ပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ အဖြါးေျပာဖူးတဲ့ စကားသြား သတိရ ပ ါတယ္။ အဖြါးက ေသခါနီးရင္ ကိုယ္လုပ္ခဲ့တဲ့ ေကာင္းမႈ ေတြျပန္စဥ္းစား ရတယ္တဲ့။ က်မ စဥ္းစားေတာ့ က်မမွာ ဘာေကာင္းမႈမွမရွိပါဘူး။ မေကာင္းမႈလဲ ဘာမွမရွိပါဘူး။ က်မ တစ္သက္လံုး စာေမးပြဲက်မွာစိုးလို႔ စာကံုးက်က္ခဲ့တာပဲရွိပါတယ္။ ဒါနဲ႔ က်မရတဲ့ ၾသကာသ ဘုရားရွစ္ခိုးကိုပဲ ဆိုေနပါတယ္။ ဘုရားရွစ္ခိုး ေန တံုးမွာပဲ။ ေဒါက္တာေဒၚႏွင္းရုပ္ရွင္လက္မွတ္မရလို႔ အေဆာင္ျပန္လာေၾကာင္း။ က်မ အေၾကာင္း ၾကားလို႔ က်မ အခန္းေရာက္လာတာ က်မၾကားေနပါတယ္။ ေဒါက္တာေဒၚႏွင္းေအးေရာက္လာၿပီး အေၾကာ ေဆး ထိုးဖို႔ ဆရာမေတြဆီက အပ္ယူလိုက္ေတာ့။ အပ္ထဲမွာ ဆို႔ထားတဲ့ ဂြမ္းကိုမထုတ္ပဲေဆးထိုး ေနၾက တာေၾကာင့္ အသက္ကယ္ေဆး အေၾကာထဲ ထိုးမရျဖစ္ေနတာပါ။ က်မ အခန္းမွာ ေဆးထိုးအပ္တို႔၊ အပ္ျပဳပ္တဲ့ပစၥည္းေတြမရွိပါဘူး။ အဲ့ဒီေခတ္က တစ္ခါသံုးေဆးထိုးအပ္ေတြ မေပၚ ေသးတာေၾကာင့္၊ ေဆးထိုးအပ္ေတြကိုသံုးၿပီးရင္ျပန္ျပဳပ္ရပါတယ္။ shock ျဖစ္မယ္လို႔ မထင္ထားတာေၾကာင့္ အပ္ အပို ယူမ ထားပါဘူး။ shock ျဖစ္ေတာ့ ပိုးသတ္ထားတဲ့ အပ္အျဖစ္ inferon drip မွာ ေလ၀င္ေအာင္တပ္ထားတဲ့ အပ္ကိုယူထိုးၾကတာပါ။ အဲ့ဒီအပ္မွာ ေဆးရည္ေတြထြက္မက်ေအာင္ ၀ါဂြမ္းထဲ့ထားပါတယ္။ ဆရာမေတြ ေၾကာက္ေၾကာက္လန္႔လန္႔ နဲ႔ ေဆးထိုးၾကေတာ့ အပ္က ဂြမ္းထုတ္ဖို႔ေမ့သြားၾကတာပါ။ ဒါေတြကေတာ့ လက္ေတြ႔ ေျဖးရွင္းလို႔ရတဲ့ရုပ္၀တၳဳနဲ႔ဆိုင္တဲ့အေၾကာင္းေတြပါ။

         ရွင္းျပလို႔မရတဲ့စိတ္နဲ႔ဆိုင္တဲ့အေၾကာင္းေတြရွိေနပါတယ္။ ေဒၚႏွင္းေအးကဘာလို႔ က်မဘုရားစာဆိုမွ ျပန္ေရာက္လာတာလဲ။ ေတာင္ႀကီးမွာအဲ့ဒီအခ်ိန္က လူဦးေရ သိပ္ မမ်ား ေသးပါဘူး။ ရုပ္ရွင္ရံုျပည့္တယ္၊လွ်ံတယ္ဆိုတာတခါမွမၾကားဖူးပါဘူး။ က်မ ေသကံမေရာက္ေသးလို႔လား။ ဘုရားအာရံုၿပဳမိလို႔ က်မရဲ့ ကုန္ေတာ့မယ္ လူျဖစ္ေစတဲ့ ကံကို ဆက္ေပး လိုက္တာလား။ သာမန္တိုက္ဆိုင္မႈလား။ မဟုတ္ဘူးလို႔ေတာ့ က်မသိေနတယ္။ ဒါေပမဲ့ မေသခ်ာဘူး။ ေသခ်ာေအာင္ လက္ေတြ႔  စမ္းမယ္လို႔ေတာ့ ေတးထား လိုက္ ပါ တယ္။

ေျဖေဆး ေသြးထဲ၀င္သြားတာနဲ႔ က်မရင္ပတ္ေပၚကေက်ာက္တံုးႀကီးကိုတစ္ျဖည္းျဖည္း မ လိုက္ သလို အသက္ရႈရတာပိုေခ်ာင္လာပါတယ္။ က်မ အံလည္းအံ၊ ၀မ္းလည္းသြားၿပီး အိပ္ေပ်ာ္သြားပါတယ္။ ေနာက္ေန႔မနက္မွာေတာ့ က်မ အေကာင္းပတိျဖစ္ေနပါၿပီး။ က်မရဲ့အမအႀကီးဆံုး က်မကို ရန္ကုန္ျပန္ ေခၚ ေဆးကုဖို႔ ရန္ကုန္က ေရာက္မွာမို႔ ဟဲဟိုးေလယဥ္ကြင္းကို က်မသူငယ္ခ်င္းနဲ႔ ဆင္းသြားပါတယ္။ အမႀကီးနဲ႔ေတြ႔ေတာ့ အမႀကီးက မေန႔ကငါဘာျဖစ္လဲမသိဘူး။ ေအာက္မ်က္ခန္းေတြသိပ္လႈပ္တာပဲတဲ့။ က်မက ကံေကာင္းလို႔ နို႔မို႔ဆို ငါ့အေလာင္းနင္သယ္ျပန္ရမွာလို႔ အစခ်ီၿပီး ျဖစ္ပ်က္သမွ်ေတြေျပာျပပါတယ္။ အမႀကီး ေရာက္ၿပီးတစ္ပတ္အၾကာမွာ က်မတို႔ညီအမ ရန္ကုန္ကိုေဆးကုဖို႔ ေဆးခြင့္တစ္လယူၿပီး ျပန္ လာၾက ပါ တယ္။