သံဃာ့ဂုဏ္ရည္ (၈)

 

ရဟန္းမ်ားအကပ္ခံျခင္း။

၁။ ယာဝကာလိက = စပါး၊ပဲ၊ထန္း။ဘူး၊အုန္း၊ပိႏဲၷ၊ဖရံု၊သခြား၊သစ္သီးႀကီးကိုးပါး၊ ဆာေလာင္မႈကို ေဖ်ာက္သျဖင့္ အာဟာရကိစၥၿပီးေသာသစ္ရြက္သစ္သီး၊မုန္႔မ်ိဳးစံုတို႔သည္ယေန႔နံနက္အကပ္ခံၿပီး မြန္းမတည့္မွီအထိသံုးေဆာင္နိုင္သည္။
မြန္းတည့္ရံုမွ်၊အပ္တံုက၊ ယာဝကာလိကာ။

၂။ ယာမကာလိက = အဖတ္မပါေသာေဖ်ာ္ရည္အမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔သည္ဆာေလာင္မြတ္ သိပ္ျခင္းတည္းဟူေသာ အေၾကာင္း ေၾကာင့္္ယေန႔အကပ္ခံၿပီးေနာက္ေန႔အရုဏ္တက္သည့္တိုင္ေအာင္သံုး ေဆာင္နိုင္သည္။

ေနာက္အာရံုမွ်၊အပ္တံုက၊ ယာမကာလိကာ။

၃။ သတၲဟာကာလိက = ေထာပတ္၊ဆီဥ၊ဆီ၊ပ်ား၊တင္လဲတို႔သည္က်န္းမားေရးအတြက္ ယေန႔အကပ္ခံၿပီး ခုႏွစ္ရက္အတြင္းသံုးေဆာင္နိုင္သည္။

ခုႏွစ္ရက္မွ်၊အပ္တံုက၊ သတၲဟာကာလိကာ။

၄။ ယာဝဇီဝက=အာဟာရကိစၥကိုမၿပီးေစေသာဇီးျဖဴ၊သွ်ိသွ်ား၊ဖန္ခါး၊ပိတ္ခ်င္း၊ ဂ်င္း၊ ငရုတ္၊ကြမ္း၊ေလးညွင္း၊ေဆး၊ ၾကက္သြန္၊ အစရွိေသာသစ္ျမစ္သစ္ပြင့္၊ သစ္သီးႀကီး ငယ္တို႔ကိုေဆးဝါးအျဖစ္က်န္းမားေရးအတြက္ ယေန႔ အကပ္ခံၿပီးတစ္သက္တာလံုးသံုး ေဆာင္နိုင္သည္။

တစ္သက္လံုးမွ်၊အပ္တံုက၊ ယာဝဇီဝကာ။

 

ပရိေဘာဂေလးမ်ိဳး။ (သံုးေဆာင္ျခင္း)။
၁။ ေထရပရိေဘာဂ = ဒုႆီလရွင္ရဟန္းတို႔ဆြမ္းသကၤန္းစသည္ကိုသံုး ေဆာင္ျခင္း သည္ခိုး၍ သံုးေဆာင္ျခင္း မည္သည္။

၂။ ဣဏပရိေဘာဂ = သီလဝႏၱရွင္ရဟန္းတို႔ပစၥေဝကၡဏာ မဆင္ျခင္ဘဲ သံုးေဆာင္ျခင္းသည္ ေၾကြးယူ၍ သံုးေဆာင္ျခင္းမည္သည္။

၃။ ဒါယဇၨပရိေဘာဂ = ေသကၡပုဂိၢဳခုနွစ္ေယာက္တို႔သံုးေဆာင္ျခင္းသည္အေမြခံ အျဖစ္ သံုးေဆာင္ျခင္းမည္သည္။

၄။ သာမိပရိေဘာဂ = ရဟႏၱအရွင္ျမတ္တို႔သံုးေဆာင္ျခင္းသည္အစိုးရ သည္၏ အျဖစ္ျဖင့္ သံုးေဆာင္ျခင္းမည္သည္။                                                              

သစ္ပင္ကိုနတ္သတ္၊ဘုန္းႀကီးကိုလာဘ္သတ္။

 

စုေပါင္း၍အလံုးစံုအက်ဥ္းဆင္ျခင္ျခင္း။
အသက္ရွည္ၾကာ၊ေဘေရာဂါတို႔၊ကိုယ္မွာမကပ္၊ပရိယတ္ႏွင့္၊ပဋိပတ္ေရး၊ေမွ်ာ္ေထာက္ေတြး၍၊ဤေဆးဤဆြမ္းဤသကၤန္း ႏွင့္ရႊင္လန္းဖြယ္ေကာင္း၊ဤစံေက်ာင္းကိုမွီေအာင္းသံုးစြဲပါသတည္း။

က်န္ပစၥည္း၌ဆင္ျခင္ျခင္း။

ဆီမီးဖိနပ္၊ထီးေတာင္ေဝွးစ၊ဟူသမွ်ကို၊ေအးျမခ်မ္းပူ၊ေျမငူသစ္ငုတ္၊ခလုတ္ဆူးေျငာင့္၊
မေႏွာင့္ေဘးက်မ္း၊မသမ္းကင္းစင္၊စိတ္ျကည္လင္၍၊အားအင္ျပည့္မာ၊သာသနာကို၊ ေကာင္းစြာက်င့္ေဆာင္၊ျဖည့္နိုင္ေအာင္ဟုသံုးေဆာင္မွီဝဲပါသတည္း။

သကၤန္းကိုဝတ္႐ံုတိုင္းဆင္ျခင္ရန္(မဟာဝိသုဒၶါရံုဆရာေတာ္ဘုရား)။

ခ်မ္းပူကိုဖ်က္၊ ျခင္မွက္ေလေန၊ ကင္းေျမြလြဲသုန္၊ ဟီရိဂုဏ္ကို၊ကုန္ေစတတ္စြာ၊ ကိုယ္အဂၤါကို၊ လံုပါေစလို၊ ကိုယ္ကိုစံပယ္၊ ဆင္ျပင္မယ္ဟု၊ စိတ္ဝယ္ မသိမ္း၊ ဤသကၤန္းကို၊ ဖံုးလႊမ္းသံုးေဆာင္ပါသတည္း။

ေက်ာင္း၊ အိပ္ရာသို႔ ဝင္တိုင္းဆင္ျခင္ရန္။

ခ်မ္းပူကိုဖ်က္၊ ျခင္မွက္ေလေန၊ ကင္းေျမြေဝးမႈ၊ ဥတုေဘးက်မ္း၊ မသမ္းကင္းစင္၊ စိတ္ၾကည္လင္ေၾကာင္း၊ ေနရာေက်ာင္းကို၊ ကိန္းေအာင္း မွီ ခိုပါသတည္း။

ဆြမ္းလုပ္တိုင္းဆင္ျခင္ရန္။

ဤသည့္စားဘြယ္၊ အမယ္မယ္ကို၊ ျမဴးရယ္မာန္ၾကြ၊လွပေရဆင္း၊ ျပည့္ၿဖိဳးျခင္းငွါ၊ မသံုးပါဘူး၊ ေလးျဖာဓာတ္ေဆာင္၊ဤကိုယ္ေကာင္သည္၊႐ွည္ေအာင္တည္လ်က္၊ အသက္မွ်တန္း၊ မေမာပန္းျငား၊ဘုရားသာသနာ၊က်င့္ႏွစ္ျဖာကို၊က်င့္ပါႏိုင္ေစ၊ ေဝဒနာေဟာင္း၊ သစ္၊ မျဖစ္ေစရ၊ ယာပိုထ္မွ်လစ္၊ ခပ္သိမ္းျပစ္ကို၊  မျဖစ္ေလေအာင္၊ ခ်မ္းေျမ့ေအာင္ဟု၊ သံုး ေဆာင္မွီဝဲပါသတည္း။

 

ေဖ်ာ္ရည္စေသာေဆးကိုသံုးေဆာင္တိုင္းဆင္ျခင္ရန္။
က်င္နာခံခက္၊ ႏွိပ္စက္ဖိစီး၊ ျဖစ္ၿပီး ျဖစ္လာ၊ ေဝဒနာကို၊ စြန္႔ခြါပယ္လွ်င္း၊ ဆင္းရဲကင္း၍၊ လူမင္းျမတ္စြာ၊ သာသနာကို၊ ၾကည္သာ ႐ႊင္လန္း၊ ျဖည့္က်င့္စြမ္းဖို႔၊ ရည္မွန္းသံုးေဆာင္ပါသတည္း။

 

ဓာတုမနသိကာရပစၥေဝခကၡဏာ (မင္းကြန္းတိပိဋကဆရာေတာ္)။
သကၤန္းအတြက္- သကၤန္းဝတၳဳ၊ ဤရုပ္အစုကား၊ဥတုေခၚေညာင္း၊သူ႔အေၾကာင္း ေၾကာင့္၊ဓာတ္ေပါင္းရွစ္ခု၊ျဖစ္ေပၚစုသည္၊ ဓာတုမတၲ၊မွန္ေမာလွ၏။ ဓာတ္မွ်ျဖစ္ဆန္း၊ထိုသကၤန္းကို၊ဖံုးလႊမ္းသံုးေဆာင္၊ ဤကိုယ္ေကာင္လည္း၊ျမင့္ေခါင္ရွည္ေခတ္၊ မတည္လစ္ဘဲ၊ခုျဖစ္ခုပ်က္၊တျဖတ္ျဖတ္လွ်င္၊ေရပြက္ႏိႈင္းတု၊ပံုစံျပဳသည္၊ ဓာတ္စု ဓာတ္ခဲပါတကား။

ဆြမ္းအတြက္- ဆြမ္းဝတၳဳ၊ ဤရုပ္အစုကား၊ဥတုေခၚေညာင္း၊သူ႔အေၾကာင္းေၾကာင့္၊ဓာတ္ေပါင္းရွစ္ခု၊ျဖစ္ေပၚစုသည္၊ ဓာတုမတၲ၊မွန္ေမာလွ၏။ ဓာတ္မွ်ျဖစ္ဆန္း၊ထိုသည့္ဆြမ္းကို၊အားရမ္းသံုးေဆာင္၊ ဤကိုယ္ေကာင္လည္း၊ျမင့္ေခါင္ရွည္ေခတ္၊မတည္လစ္ဘဲ၊ ခုျဖစ္ခုပ်က္၊တျဖတ္ျဖတ္လွ်င္၊ေရပြက္ႏိႈင္းတု၊ပံုစံျပဳသည္၊ဓာတ္စု ဓာတ္ခဲပါတကား။

ေက်ာင္းအတြက္-ေက်ာင္းဝတၳဳ၊ဤရုပ္အစုကား၊ဥတုေခၚေညာင္း၊သူ႔အေၾကာင္း ေၾကာင့္ဓာတ္ေပါင္း ရွစ္ခု၊ျဖစ္ေပၚစုသည္၊ ဓာတုမတၲ၊မွန္ေမာလွ၏။ဓာတ္မွ်ျဖစ္ေတာင္း၊ ထိုသည့္ေက်ာင္းကို၊ကိန္းေအာင္းသံုးေဆာင္၊ ဤကိုယ္ေကာင္လည္း၊ ျမင့္ေခါင္ရွည္ေခတ္၊မတည္လစ္ဘဲ၊ခုျဖစ္ခုပ်က္၊တျဖတ္ျဖတ္လွ်င္၊ေရပြက္ႏိႈင္းတု၊ပံုစံျပဳသည္၊ဓာတ္စု ဓာတ္ခဲပါတကား။

ေဆးအတြက္-ေဆးဝတၳဳ၊ဤရုပ္အစုကား၊ဥတုေခၚေညာင္း၊သူ႔အေၾကာင္းေၾကာင့္ဓာတ္ ေပါင္းရွစ္ခု၊ ျဖစ္ေပၚစုသည္၊ ဓာတုမတၲ၊မွန္ေမာလွ၏။ ဓာတ္မွ်ျဖစ္ေရး၊ထိုသည့္ေဆးကို၊ဘုန္းေပးသံုးေဆာင္၊ ဤကိုယ္ေကာင္လည္း၊ ျမင့္ေခါင္ရွည္ေခတ္၊မတည္လစ္ဘဲ၊ခုျဖစ္ခုပ်က္၊တျဖတ္ျဖတ္လွ်င္၊ေရပြက္ႏိႈင္းတု၊ပံုစံျပဳသည္၊ဓာတ္စု ဓာတ္ခဲပါတကား။

ပဋိကူလမနသိကာရပစၥေဝခကၡဏာ (မင္းကြန္းတိပိဋကဆရာေတာ္)။

သကၤန္းအတြက္ - သကၤန္းေခၚမွီး၊ ဤပစၥည္းကား၊သူ႔ခ်ည္းဘာသာ၊တည္ေနပါက၊ ရြံရွာဖြယ္မ်ိဳး၊ မဟုတ္ႏိုးလည္း၊ ပုပ္သိုးညွီေဟာင္း၊ ဤကိုယ္ေကာင္ျဖင့္၊သံုးေဆာင္သမႈ၊ အေၾကာင္းျပဳ၍၊ ခုမၾကာေမာ၊သူ႔သေဘာတို႔၊ လ်င္ေဆာေပ်ာက္ျပယ္၊ကင္းစင္ကြယ္ သည္၊ထြီဖြယ္ျဖစ္ ေတာ့မည္တကား။

ဆြမ္းအတြက္ - ဆြမ္းဟုေခၚမွီး၊ ဤပစၥည္းကား၊သူ႔ခ်ည္းဘာသာ၊တည္ေနပါက၊ရြံရွာဖြယ္မ်ိဳး၊ မဟုတ္ႏိုးလည္း၊ ပုပ္သိုးညွီေဟာင္း၊ ဤကိုယ္ေကာင္ျဖင့္၊သံုးေဆာင္သမႈ၊ အေၾကာင္းျပဳ၍၊ ခုမၾကာေမာ၊သူ႔သေဘာတို႔၊ လ်င္ေဆာေပ်ာက္ျပယ္၊ကင္းစင္ကြယ္ သည္၊ထြီဖြယ္ျဖစ္ ေတာ့မည္တကား။

ေက်ာင္းအတြက္ - ေက်ာင္းဟုေခၚမွီး၊ဤပစၥည္းကား၊သူ႔ခ်ည္းဘာသာ၊တည္ေနပါက၊ ရြံရွာဖြယ္မ်ိဳး၊ မဟုတ္ႏိုးလည္း၊ ပုပ္သိုးညွီေဟာင္း၊ ဤကိုယ္ေကာင္ျဖင့္၊သံုးေဆာင္သမႈ၊ အေၾကာင္းျပဳ၍၊ခုမၾကာေမာ၊ သူ႔သေဘာတို႔၊ လ်င္ေဆာေပ်ာက္ျပယ္၊ကင္းစင္ကြယ္ သည္၊ထြီဖြယ္ျဖစ္ ေတာ့မည္တကား။

ေဆးအတြက္ - ေဆးဟုေခၚမွီး၊ ဤပစၥည္းကား၊သူ႔ခ်ည္းဘာသာ၊ တည္ေနပါက၊ ရြံရွာဖြယ္မ်ိဳး၊မဟုတ္ႏိုးလည္း၊ ပုပ္သိုးညွီေဟာင္း၊ ဤကိုယ္ေကာင္ျဖင့္၊သံုးေဆာင္သမႈ၊ အေၾကာင္းျပဳ၍၊ခုမၾကာေမာ၊သူ႔သေဘာတို႔၊ လ်င္ေဆာေပ်ာက္ျပယ္၊ကင္းစင္ကြယ္ သည္၊ထြီဖြယ္ျဖစ္ ေတာ့မည္တကား။

 

ရဟန္းမစားေကာင္းေသာအသားႀကီးဆယ္မ်ိဳး။                                                     

၁။ မနုႆမံသ = လူသား။                                                                            

၂။ ဟတၲမံသ = ဆင္သား။

၃။ အႆမံသ = ျမင္းသား။

၄။ သုနခမံသ = ေခြးသား။

၅။ အဟိမံသ = ေျမြသား။

၆။ သီဟမံသ = ျခေသၤ့သား။

၇။ ဗ်ဂမံသ = က်ားသား။

၈။ ဒီပိမံသ = သစ္၏အသား။(က်ားသစ္)။

၉။ အစၦမံသား = ဝံသား။(ဝက္ဝံ)။

၁၀။ တရ စၦမံသ=ေအာင္းသား။

အစြန္းသံုးပါးမွလြတ္လွ်င္အပ္ေသာအသားကိုစားျခင္း၌အျပစ္မရွိ။

ျမင္သား၊ၾကားသား၊ယံုမွားသား။ရည္ညႊန္းသား။

 

ဓမၼဒူအရွင္တပညာေဇာ္တ။

လူ၊ေခြး၊ျမင္း၊ဆင္၊သစ္၊က်ားလွ်င္၊ျခေသၤ့၊ဝံ၊ေအာင္း၊ေျမြ၊
ရိုး၊ေရ၊သား၊ေသြး၊အေမြးတို႔ပါ မသံုးေဆာင္ရာဆယ္ျဖာအမ်ိဳးေပ။

 

က်မ္းကိုး။

၁။မဟာဂႏၶာရံုဆရာေတာ္၏ ဘုရားဥပေဒ ေတာ္ႀကီး။
၂။ ၂၂၇ သြယ္ေသာ၀ိနည္း။ http://buddhismworld.ning.com/profiles/blogs/6371237:BlogPost:167790
၃။သိထားမွေကာင္း ၀ိနည္းအေၾကာင္း http://www.lapyae000.com/2011/09/blog-post_25.html#more

ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္။